روز طراحان سایت مبارک!

اکثر مشاغل دنیا دارای یک روز اختصاصی در تقویم بین المللی جهانی هستند که در آن روز گرامی داشته می‌شوند و شاغلان آنها نیز مورد تقدیر قرار می‌گیرند. طراحی سایت نیز در دسته مشاغل مهم قرار دارد و در تقویم میلادی نیز 31 ماه می را به عنوان روز طراحان سایت نامگذاری کرده‌اند. وجود روز جهانی طراحان وب سایت نشان دهنده اهمیت بالای این شغل است که نقش حائز اهمیتی را در زندگی روزانه ما ایفا می‌کند. تمامی وب سایت‌هایی که در طول روز از آنها بازدید می‌کنیم همگی توسط متخصصان وب طراحی و راه اندازی شده‌اند و بدون وجود طراحان، وبگردی عملا معنا و مفهومی نخواهد داشت. یک طراح سایت برای موفقیت در این حوزه باید دارای دانش تخصصی باشد تا بتواند خلاقیت و استعداد خود در طراحی وب را پرورش دهد. اغلب طراحان حرفه‌ای سایت با مفاهیمی همچون برنامه نویسی، کدنویسی، گرافیک، صفحه آرایی و اصول سئو آشنایی داشته و آنها را با مهارت بالایی در سایت اجرا می‌کنند. بنابراین طراحی وب سایت یک حرفه و مهارت تک بعدی نیست و برای طراحی یک وب سایت باید در زمینه‌های مختلفی مهارت کسب کنید. در ادامه این مطلب مروری بر تاریخچه پیدایش روز طراحان سایت خواهیم داشت و شما را با وظایف مختلف طراحان سایت نیز آشنا خواهیم کرد. با وبکده همراه باشید.

تاریخچه روز طراحان سایت

همانطور که اشاره کردیم، روز سی و یکم ماه می میلادی به عنوان روز جهانی وب و روز طراحان سایت نامگذاری شده است. همانطور که تاریخچه یک ساختمان در واقع تاریخ ساخت آن است؛ تاریخچه روز طراحی سایت نیز به تاریخ و پیدایش وب بازمی‌گردد. دقیقا از زمانی که وب و اینترنت شروع به شکل گیری کرد، شخصی وجود داشت که برای طراحی وب سایت‌ها و صفحات مختلف آنها زمان صرف می‌کرد که در نهایت منجر به ساخت و توسعه ده‌ها پروتکل تصویری و صوتی و همچنین مرورگرهای بسیاری شد. پس از آن فضای وب به مرور گسترش پیدا کرد، چت روم‌ها پدید آمدند، وب سایت‌های مختلفی طراحی شدند، یوتیوب متولد شد و طرفداران بسیاری پیدا کرد. در پس پیدایش تمامی این پلتفرم‌های کاربردی، طراحان وب قرار دارند که انجام بسیاری از امور را برای ما ساده‌ و لذت بخش ساخته‌اند؛ طراحانی که شاید حتی با نام آنها نیز آشنا نباشیم.

همه ما مارک زاکربرگ (Mark Zuckerberg) خالق فیس بوک را می‌شناسیم اما با عوامل و طراحان پشت صحنه این شبکه اجتماعی آشنایی نداریم؛ گروهی از توسعه دهندگان بی نام این سرویس که در سکوت وظایف مهم خود را انجام می‌دهد. طراحان وب تنها ساختار ظاهری و بصری صفحات وب سایت‌ها را طراحی نمی‌کنند؛ بلکه ساختار فنی و زیرلایه‌های آنها را نیز با دقت بسیاری طراحی می‌کنند که انجام این کار به مهارت بالا و تخصص احتیاج دارد. اگر دانش طراحی و طراحان وب وجود نداشتند هیچ وب سایت و یا شبکه اجتماعی توسعه پیدا نمی‌کرد. تفاوتی ندارد که با یک وب سایت فروشگاهی رو به رو هستیم یا یک پلتفرم اجتماعی؛ آنچه که اهمیت دارد این است که در صورت عدم وجود طراحان هیچ یک از امکانات و کانال‌های ارتباطی امروزی نیز وجود نداشتند. اختصاص دادن یک روز در تقویم بین المللی تحت عنوان روز طراحان سایت و وب در واقع یادآور نقش حائز اهمیت طراحان در پیشرفت فناوری در عصر مدرن است و باید قدردان حضور و زحمات آنان در این حوزه باشیم و هر ساله روز جهانی طراحی وب سایت را گرامی بداریم.

طراحی وب چیست؟

طراحی وب در حالت کلی به طراحی وب سایت‌هایی اشاره دارد که در فضای اینترنت برای کاربران نمایش داده می‌شوند. بخش عمده‌ای از طراحی وب در واقع به جنبه‌های مرتبط با تجربه کاربر مربوط می‌شود و ارتباطی با توسعه نرم افزار ندارد. طراحی وب در گذشته عموما بر طراحی وب سایت برای مرورگرهای دسکتاپ متمرکز بود. اما از اواسط دهه 2010 طراحی برای مرورگرهای موبایل و تبلت نیز به میان آمد و اهمیت بسیاری پیدا کرد.

دو مدل از متداول‌ترین روش‌ها برای طراحی وب ‌سایت‌هایی که هم در دسکتاپ و هم در موبایل به خوبی کار می‌کنند، طراحی واکنشگرا (Responsive) و طراحی سازگار (Adaptive) است. در طراحی واکنشگرا، محتوا و المان‌های سایت با توجه به اندازه صفحه نمایش به صورت پویا و شناور حرکت می‌کنند اما در طراحی سازگار، محتوای وب ‌سایت در صفحه سایت ثابت می‌ماند و با اندازه‌های رایج صفحه نمایش مطابقت دارد. حفظ ساختار یک سایت که تا حد امکان در دستگاه‌های مختلف به خوبی نمایش داده شود از اهمیت بالایی برخوردار است و موجب بهبود تجربه کاربری و جلب اعتماد بازدیدکنندگان خواهد شد. بنابراین طراحی وب سایت کار ساده‌ای نیست و طراحان وب نیز وظایف مهم و سنگینی را بر عهده دارند.

طراح وب سایت کیست و چه وظایفی دارد؟

طراحی وب سایت به عنوان یکی از مشاغل زیرمجموعه فناوری اطلاعات (IT) در نظر گرفته می‌شود و برای راه اندازی یک وب سایت حرفه‌ای و کاربرپسند، افراد بسیاری با یکدیگر مشارکت می‌کنند. طراحی سایت شامل طراحی فنی و طراحی بصری آن است که مسئولیت راه اندازی هر بخش آن نیز بر عهده یک طراح می‌باشد. به عبارت دیگر برای طراحی سایت یک توسعه دهنده وب (Web Developer) و یک طراح وب (Web Designer) با یکدیگر همکاری کرده و سایت موردنظر را با توجه به اصول و استانداردهای موجود راه اندازی می‌کنند. اما وظایف توسعه دهنده و طراح وب چیست و هریک از آنها چه نقشی را در فرآیند طراحی سایت ایفا می‌کنند؟

توسعه دهنده وب

توسعه دهنده وب یا برنامه نویس وظیفه کدنویسی سایت را بر عهده دارد و زیرلایه‌های فنی آن را با هدف عملکرد بهینه سایت طراحی می‌کند. توسعه دهنده وب دارای سه نوع مختلف است که هریک از آنها بر طراحی جنبه خاصی از وب سایت کار می‌کنند: 1) توسعه دهنده فرانت اند (Front-end) بر عناصر بصری طراحی وب سایت‌ها تمرکز کرده و آنچه که در معرض دید کاربران قرار دارد را مطابق با نیاز آنان طراحی می‌کند. 2) توسعه دهنده بک اند (Back-end) وظیفه کدنویسی و طراحی ساختار فنی وب سایت را بر عهده دارد و در واقع بر سیستم‌ها و ساختارهای پشت صحنه سایت نظارت می‌کند. 3) توسعه دهنده فول استک (Full-stack) نیز وظایف توسعه دهنده فرانت اند و بک اند را انجام می‌دهد و دارای دانش کاملی از طراحی سایت است و می‌تواند یک سایت را به تنهایی راه اندازی کند.

طراح وب

یک وب سایت علاوه بر ساختار فنی استاندارد و تخصصی به ساختار ظاهری و بصری جذاب نیز احتیاج دارد که وظیفه طراحی آن بر عهده طراح وب است. طراح وب در واقع متخصص فناوری اطلاع است که بر جنبه‌های ظاهری سایت و گاهی نیز محتوا تمرکز دارد و آن را با ترکیب عناصر طراحی بصری همچون متن، تصویر، گرافیک، ویدیو و غیره طراحی می‌کند. طراح وب می‌تواند برای یک برند وب سایتی کاملا جدید و اختصاصی طراحی کند و یا طراحی و طرح بندی چیدمان صفحات یک سایت را به روزرسانی و مجددا انجام دهد. در نتیجه طراح وب وظیفه‌ای در قبال کدنویسی، برنامه نویسی و عملکرد فنی سایت نداشته و تنها بر عناصر و جلوه بصری سایت تمرکز می‌کند.

بنابراین طراحی تخصصی و حرفه‌ای یک وب سایت مستلزم همکاری و تعامل توسعه دهنده وب و طراح وب است تا در کنار یکدیگر بتوانند ساختار فنی و بصری سایت را طراحی نمایند. البته در این میان افراد دیگری نیز در فرآیند طراحی یک سایت دخیل هستند که در ادامه به معرفی و توضیح شرح وظایف آنها خواهیم پرداخت.

چه افرادی در طراحی سایت مشارکت دارند؟

طراحی و راه اندازی وب سایت حاصل یک کار تیمی است؛ یعنی گروهی از افراد متخصص در حوزه‌های مختلف گرد هم می‌آیند و هریک از آنها بخشی از مسئولیت طراحی سایت را بر عهده می‌گیرند. توسعه دهنده و طراح وب مسئول طراحی تمامی بخش‌های یک سایت نیستند و افراد دیگری نیز در فرآیند راه اندازی وب سایت، نقش‌های مهمی را ایفا می‌کنند که شامل:

استراتژیست وب سایت

استراتژیست وب سایت نقش حائز اهمیتی را در موفقیت آن ایفا می‌کند. این فرد با درک هدف اصلی مشتری از طراحی سایت، تحقیقات کامل و گسترده‌ای درباره آن انجام داده و نتایج را با سایر اعضای تیم به اشتراک می‌گذارد. تمامی بخش‌های سایت باید همسو با رویکرد اصلی آن باشند و وظیفه مدیریت و تحقق این هدف نیز بر عهده استراتژیست سایت است. این فرد همچنین باید از آخرین تغییرات و ترندهای اینترنتی نیز مطلع باشد و بر اساس آنها وب سایت را جهت دستیابی به اهداف خود بهینه سازی و مدیریت نماید. استراتژیست وب سایت اغلب با تیم تولید محتوا همکاری داشته و از محتواهای سایت در جهت افزایش میزان بازدید و نرخ تبدیل استفاده می‌کند.

طراح تجربه کاربری

طراح تجربه کاربری (UX Designer) نیز عضو کلیدی دیگری در فرآیند طراحی سایت است که وب سایت را بر اساس نیاز و انتظارات کاربران طراحی و بهینه سازی می‌کند.

طراح رابط کاربری

طراح رابط کاربری (UI Designer) از دیگر عوامل مهم در طراحی سایت است که با تکیه بر دانش گرافیک و اصول زیبایی شناسی، عناصر و اجزای گوناگون سایت همچون منو، دکمه‌ها و فرم‌ها را طوری در آن قرار می‌دهد تا علاوه بر جذابیت بصری، توجه کاربران را نیز به سایت جلب نماید. طراحی رابط کاربری سایت باید به گونه‌ای باشد تا بازدیدکنندگان در نگاه اول به سایت بتواند با ساختار ظاهری آن ارتباط برقرار کرده و بدون دشواری نیز با آن کار کنند.

طراح گرافیک

طراح گرافیک نیز در فرآیند راه اندازی سایت وظیفه طراحی و ویرایش تمامی عناصر بصری مورد استفاده در سایت همچون تصاویر، ویدیوها، لوگو و غیره را بر عهده دارد.

کارشناس سئو

کارشناس سئو نیز مسئول بهینه سازی سایت بر اساس استانداردهای گوگل است تا وب سایت موردنظر در صفحه نتایج جستجوی گوگل و در دسترس کاربران قرار گیرد. اموری همچون لینک سازی (داخلی، خارجی و بک لینک)، بهینه سازی تصاویر سایت، تحقیق کلمات کلیدی، بررسی فعالیت رقبا و غیره از جمله وظایف مهم کارشناس سئو سایت محسوب می‌شوند که انجام صحیح و دقیق آنها منجر به کسب رتبه مطلوب سایت در صفحه نتایج جستجوی گوگل خواهند شد.

کارشناس تولید محتوا

یک وب سایت بدون دارا بودن محتوای متنی یا تصویری عملا هیچ کارکرد و بازدهی نخواهد داشت؛ بنابراین کارشناس تولید محتوا نیز مسئولیت مهمی در راه اندازی وب سایت بر عهده دارد. تمامی وب سایت‌ها با هر رویکرد و هدفی به منظور معرفی خود به کاربران، جلب توجه آنان و قرار گرفتن در صفحه نتایج جستجو به محتوا نیاز دارند. تولید محتوا برای وب سایت نیز تابع اصول و قوانین خاصی است و باید توسط افراد متخصص در این حوزه و با توجه به هدف اصلی سایت، مخاطبان هدف و کلمات کلیدی ارائه شده توسط کارشناس سئو انجام شود.

بنابراین راه اندازی یک وب سایت تخصصی و حرفه‌ای حاصل تلاش یک تیم است که هریک از آنها وظیفه خاصی را بر عهده دارند. مسلما تمامی اموری که توسط اعضای یک تیم در راستای طراحی سایت انجام می‌شوند به یکدیگر مرتبط بوده و از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشند.

جمع بندی

سی و یکم ماه می میلادی به عنوان روز طراحان سایت نامگذاری شده است که نشان دهنده اهمیت بالای این شغل می‌باشد. طراحان وب سایت وظایف مهم خود را در پشت صحنه انجام می‌دهند و معمولا کمتر کسی با نام طراحان بزرگ و حرفه‌ای آشنایی دارد. گروه طراحان وبکده روز جهانی طراحان وب سایت را به تمامی توسعه دهندگان و طراحان وب تبریک می‌گوید.