حتما تا کنون برای شما نیز پیش آمده است که در هنگام وب گردی و ذخیره یک تصویر با فرمتی به نام webp مواجه شدید. فرمت webp (وب پی) برای بسیاری از افراد فرمتی جدید و بعضا ناآشنا است و طیف گستردهای از کاربران برای ذخیره تصاویر موجود در وب تنها با فرمتهای jpg یا png آشنایی دارند و در هنگام مشاهده webp احتمالا از ذخیره کردن آنها صرف نظر میکنند. در حالی که فرمت وب پی در حال حاضر به عنوان فرمتی مدرن و پرطرفدار جهت بارگذاری تصاویر در وب سایتها شناخته میشود. اکثر توسعه دهندگان و طراحان وب جهت آپلود عکس در سایت خود از webp استفاده میکنند؛ زیرا این فرمت با فشرده سازی حجم تصاویر موجب افزایش سرعت بارگذاری صفحات میشود. فرمت webp دارای قابلیت کاهش حجم 41 درصدی تصاویر بدون افت کیفیت آنها است و به همین دلیل بسیاری از وب مسترها فرمت تصاویر سایت خود را از jpg به webp تغییر میدهند. فرمت وب پی تاثیر مستقیمی بر بهبود سئو وب سایتها و تجربه کاربران داشته و سرعت بارگذاری تصاویر را به طرز قابل توجهی افزایش میدهد. در ادامه این مطلب همه آنچه که باید درباره فرمت webp بدانید را به شما توضیح خواهیم داد. با وبکده همراه باشید.
فرمت webp چیست؟
Webp نسل جدیدی از فرمت تصاویر در وب است که برای اولین بار در سال 2010 توسط گوگل معرفی و ارائه شد. فرمت webp به منظور کاهش حجم تصاویر و حفظ کیفیت بالای آنها از دو روش فشرده سازی بی اتلاف (Lossless compression) و فشرده سازی با اتلاف (Lossy compression) استفاده میکند. در فشرده سازی بی اتلاف، دادههای موجود در تصاویر به سادگی بازسازی شده و کیفیت آنها افزایش پیدا میکند. اما در فشرده سازی با اتلاف، حجم فایل با حذف برخی دادههای تصویر کاهش پیدا کرده و به دنبال آن کیفیت تصویر نیز اندکی تحت تاثیر قرار میگیرد.
«افزایش سرعت بارگذاری تصاویر» به عنوان اصلیترین هدف توسعه فرمت وب پی اعلام شده است که موجب بهبود عملکرد وب سایت میشود. بر اساس آمار منتشر شده از سوی گوگل، فشرده سازی بی اتلاف تصاویر موجب کاهش 26 درصدی حجم تصاویر نسبت به فرمت png و فشرده سازی با اتلاف توسط فرمت وب پی نیز موجب کاهش 34 درصدی حجم تصاویر نسبت به فرمت jpeg خواهد شد.
استفاده از فرمت webp برای وب سایتهایی که دارای تصاویر زیادی هستند، تاثیر قابل توجهی بر سرعت آنها بارگذاری آنها به خصوص در موبایل خواهد داشت. تغییر فرمت تصاویر از jpg یا png به webp موجب افزایش همزمان سرعت بارگذاری آنها و کاهش ذخیره سازی دادهها شده و تجربه کاربری خوبی را در هنگام بازدید از سایت برای کاربران رقم میزند.
مزایا و معایب فرمت webp
استفاده از فرمت webp و یا تغییر فرمت تصاویر به وب پی مزایای قابل توجهی را برای وب سایتها به همراه دارد و به همین دلیل است که اکثر وب مسترها در حال تغییر فرمت فایلهای سایت خود به وب پی هستند. مهمترین مزایای استفاده از فرمت webp شامل:
بهبود عملکرد سایت
بهبود عملکرد وب سایت به عنوان یکی از مهمترین مزایای استفاده از فرمت وب پی شناخته میشود؛ زیرا webp در مقایسه با دو فرمت JPEG و PNG بسیار سبکتر و کم حجمتر است. بدیهی است که هرچه حجم فایلهای تصویری پایینتر باشد، سرعت بارگذاری آنها بالاتر خواهد بود. با تغییر فرمت تصاویر وب سایت خود به وب پی میتوانید عملکرد آن را بهبود بخشید.
صرفه جویی در مصرف پهنای باند سایت
صرفه جویی در مصرف پهنای باند (Bandwidth) نیز یکی دیگر مزایای قابل توجه فرمت webp است که برای وب مسترها از اهمیت بالایی برخوردار است. پهنای باند معیاری است که سرورها بر اساس آن میتوانند دادهها را در یک زمان خاص به کاربران نهایی انتقال دهند. فرمت وب پی میتواند فضای پهنای باند وب سایتها را آزاد کند و به آنها امکان میدهد تا محتوای بیشتری را ارائه دهند. این قابلیت برای وب سایتهایی که دارای تصاویر زیادی هستند بسیار کاربردی و مهم است.
نمایش تصاویر با کیفیت بالا
از دیگر مزایای قابل توجه استفاده از فرمت webp میتوانیم به نمایش تصاویر با کیفیت بالا در سایت اشاره کنیم. با استفاده از این فرمت دیگر مجبور نیستید کیفیت تصویر را فدای سرعت بالای بارگذاری آن در سایت کنید؛ زیرا وب پی با حفظ کیفیت بالا و کاهش حجم عکسها به شما امکان میدهد بدون نیاز به افت کیفیت و وضوح تصاویر بتوانید آنها را با سرعت بالا در سایت خود بارگذاری کنید.
پشتیبانی از تصاویر مختلف
فرمت webp دارای قابلیت تطبیق پذیری با تصاویر با پس زمینه شفاف و تصاویر متحرک است؛ در واقع وب پی تنها فرمتی است که از پس زمینههای شفاف PNG و قابلیتهای متحرک فرمت GIF به صورت همزمان پشتیبانی میکند. از طرفی دیگر نیز قابلیت فشرده سازی تصاویر آن در مقایسه با فرمت JPEG نیز بسیار حرفهای تر و قویتر است.
کاهش ذخیره سازی داده ها
مزیت مهم دیگر استفاده از فرمت webp کاهش حجم ذخیره سازی دادهها است که به دلیل قابلیت فشرده سازی پیشرفته به فضای ذخیره سازی کمتری احتیاج دارد. این ویژگی برای وب سایتهایی که دارای تعداد تصاویر بالایی هستند بسیار کاربردی است و هزینههای مربوط به سرویس میزبانی آنها را کاهش میدهد.
بارگذاری سریع تر تصاویر
صفحات دارای تصاویر webp به دلیل کاهش حجم فایلها، سرعت بارگذاری بالاتری دارند که این ویژگی نیز موجب بهبود تجربه کاربری بازدیدکنندگان خواهد شد. تحقیقات انجام شده نشان میدهند که هر یک ثانیه تاخیر در بارگذاری صفحات و تصاویر یک وب سایت موجب کاهش 16 درصدی رضایت کاربران شده و اگر صفحات مورنظر در عرض 4 ثانیه بارگذاری نشوند، حدود یک چهارم از بازدیدکنندگان خود را از دست خواهید داد. بنابراین سرعت بارگذاری تصاویر در یک وب سایت از اهمیت بالایی برخوردار است و فرمت webp به شما کمک میکند تا سرعت بارگذاری تصاویر خود را تا حد قابل توجهی افزایش دهید.
فرمت وب پی علاوه بر مزایای قابل توجهی که جهت کاهش حجم تصاویر و بهبود عملکرد وب سایت در اختیار شما قرار میدهد، دارای معایبی نیز هست.
دو مورد از مهمترین معایب فرمت webp شامل:
عدم پشتیبانی در تمامی مرورگرها
اگرچه فرمت webp دارای سهم قابل توجهی در مرورگرها است اما هنوز مرورگرهایی وجود دارند که از این فرمت پشتیبانی نکرده و تصاویر webp را برای کاربران نمایش نمیدهند. به عنوان مثال مرورگر Internet Explorer از فرمت وب پی پشتیبانی نمیکند و از آنجایی که نسخههای جدیدی از آن منتشر نمیشود احتمالا در آینده نیز از webp پشتیبانی نخواهد کرد. اما در این میان مرورگرهای محبوبی همچون گوگل کروم (Google Chrome)، موزیلا فایرفاکس (Mozilla Firefox)، اپرا (Opera)، مایکروسافت اج (Microsoft Edge) و سافاری (Safari) سالهای زیادی است که از این فرمت پشتیبانی میکنند و مشکل عدم پشتیبانی در سایر مرورگرها را تا حد زیادی برطرف ساختهاند.
کاهش کیفیت تصاویر
تغییر فرمت و فشرده سازی یک تصویر همواره با اندکی کاهش کیفیت همراه است که این مسئله درباره فرمت webp و در روش فشرده سازی با اتلاف آن صادق است. البته میزان افت کیفیت تصاویر در این فرمت در مقایسه با سایر روشهای فشرده سازی بسیار ناچیز و قابل چشم پوشی است. اما برای وب سایتهایی همچون سایتهای عکاسی و یا پورتفولیوهای گرافیک که کیفیت تصاویر در آنها از اهمیت بالایی برخوردار است حتی کاهش اندک کیفیت تصاویر نیز محسوس و قابل مشاهده خواهد بود.
با بررسی مزایا و معایب فرمت webp درمییابیم که معایب این فرمت در مقایسه با مزایای آن بسیار ناچیز و قابل اغماض بوده و همین موضوع نیز موجب محبوبیت فرمت وب پی در میان وب مستران و البته کاربران شده است.
تاثیر فرمت webp بر سئو سایت
بهینه سازی تصاویر به عنوان یکی از فاکتورهای مهم و تاثیرگذار بر سرعت و عملکرد وب سایت شناخته میشود که نقش حائز اهمیتی را در بهبود سئوی آن نیز ایفا میکند. یکی از بهترین و موثرترین روشهای بهینه سازی تصاویر، کاهش اندازه فایلها از طریق فشرده سازی آنها است. هرچه فایلها سبکتر و کم حجمتر باشند، بارگذاری وب سایت برای سرور آسانتر خواهد بود که در نهایت منجر به افزایش سرعت نمایش سایت برای کاربران نیز خواهد شد. بهینه سازی تصاویر و افزایش سرعت سایت نیز دو مورد از مهمترین فاکتورهای موثر بر سئو سایت شناخته میشوند که در هنگام رتبه بندی، توسط رباتهای گوگل مورد بررسی قرار میگیرند. بنابراین تاثیر فرمت webp بر سئو سایت موضوعی غیرقابل انکار است؛ زیرا این فرمت به کاهش حجم تصاویر کمک بسیاری کرده و آنها را مطابق با استانداردهای گوگل بهینه سازی میکند.
نحوه تبدیل فرمت تصاویر به webp
بسیاری از وب مسترها با آگاهی از مزایای استفاده از فرمت webp در سایت خود اقدام به تغییر فرمت تصاویرخود میکنند که برای انجام این کار روشهای مختلفی وجود دارد. نرم افزارهای متعددی برای تبدیل فرمت تصاویر به فرمت webp توسعه یافتهاند که برخی از آنها به صورت آنلاین در دسترس هستند و برخی دیگر نیز باید بر روی سیستم نصب شوند. برای تبدیل فرمت تصاویر خود به وب پی دو برنامه کاربردی فتوشاپ و XnConvert وجود دارند که با نصب آنها بر روی سیستم خود میتوانید به راحتی این کار را انجام دهید. در این بخش نحوه کار با این دو نرم افزار را به شما آموزش میدهیم.
تبدیل فرمت به webp با فتوشاپ
فرمت webp در فتوشاپ هنوز به صورت درون برنامهای وجود ندارد؛ یعنی این نرم افزار به طور خودکار از فرمت وب پی جهت نمایش و یا ذخیره سازی تصاویر با فرمت وب پی پشتیبانی نمیکند. از این رو باید از افزونه کمکی WebPShop کمک بگیرید و آن را در برنامه فتوشاپ خود نصب نمایید. پس از نصب این افزونه در فتوشاپ، تصویر موردنظر خود را در آن باز کنید و سپس از قسمت File گزینه Save As را انتخاب نمایید و از میان فرمتهای پیشنهای بر روی فرمت webp کلیک کرده و در نهایت گزینه Save را انتخاب نمایید.
برای تعیین کیفیت و فشرده سازی تصویر خود میتوانید در بخش Quality کیفیت آن را بین 0 الی 100 تنظیم کنید که عدد 70 بهترین حد برای فشرده سازی تصویر بدون افت کیفیت آن است. در بخش Compression نیز میتوانید نوع فشرد سازی را انتخاب کنید که بهتر است آن را بر روی گزینه پیش فرض یعنی Default قرار دهید. با انتخاب گزینه Preview نیز میتوانید پیش نمایشی از تصویر خود را مشاهده کرده و در صورت تایید کیفیت و حجم آن را ذخیره نمایید.
تبدیل فرمت به webp با برنامه XnConvert
XnConvert نیز برنامه کاربردی دیگری جهت تغییر فرمت تصاویر به webp است که کار با آن بسیار ساده و آسان است و برای نصب بر روی سیستم عاملهای ویندوز، لینوکس و مک در دسترس میباشد. برای کار با این برنامه رایگان تنها کافی است عکس موردنظر خود را بکشید و به برنامه اضافه کنید و پس از آن به سربرگ Output را مراجعه کنید و پوشه موردنظر خود برای ذخیره تصویر را انتخاب نمایید. حال در بخش Format از میان فرمتهای موجود فرمت webp را پیدا و انتخاب کنید و سپس سایر تنظیمات را به میزان دلخواه تغییر داده و در نهایت بر روی گزینه Convert کلیک کنید.
به همین سادگی و با نصب این دو نرم افزار میتوانید فرمت تصاویر خود را به webp تبدیل کرده و بدون افت کیفیت آنها را ذخیره نمایید.
نحوه تبدیل فرمت webp به JPG و PNG
سوالی که اکنون ممکن است برایتان پیش آمده باشد این است که چگونه فرمت webp را به jpg تغییر دهیم و آن را در سیستم خود ذخیره کنیم؟ برای انجام این کار میتوانید از دو مرورگر فایرفاکس و گوگل کروم کمک بگیرید. البته استفاده از این دو مرورگر برای تبدیل فرمت تصاویر موجود در وب با فرمت webp است که میخواهید آنها را از همان ابتدا با فرمتهای jpg و یا png ذخیره نمایید.
مرورگر گوگل کروم
با نصب افزونه Save image as Type در گوگل کروم میتوانید به راحتی تصاویر webp را با فرمت jpg و یا png ذخیره نمایید. برای انجام این کار تنها کافی است بر روی تصویر موردنظر خود در وب کلیک راست کرده و گزینه Save image as را انتخاب نمایید و سپس فرمت دلخواه خود را از میان فرمتهای موجود پیدا کرده و آن را ذخیره نمایید.
مرورگر فایرفاکس
امکان تبدیل فرمت webp به سایر فرمتها به طور مستقیم در مرورگر فایرفاکس وجود ندارد و برای استفاده از این مرورگر جهت تبدیل فرمت تصاویر باید بر روی آن افزونه نصب کنید. افزونه Webp Image Converter و یا Save WebP as PNG or JPEG برای انجام این کار بسیار مناسب هستند و نحوه تبدیل فرمت تصاویر در آنها باید بر روی تصویر موردنظر کلیک راست کرده و برای ذخیره آن فرمت دلخواه خود را انتخاب نمایید.
ابزارهای آنلاین تبدیل فرمت webp به jpg یا png
اگر قبلا تصویری را با فرمت webp ذخیره کردهاید و اکنون میخواهید فرمت آن را تغییر دهید، سایتها و مبدلهای آنلاین و رایگان متعددی برای انجام این کار وجود دارند که در عرض چند ثانیه تغییر فرمت را برای شما انجام میدهند. دو وب سایت Zamzar و Cloudconvert به عنوان بهترین وب سایتهای تغییر فرمت webp به jpg و png شناخته میشوند که کار با آنها به سادگی بارگذاری تصویر در آنها و انتخاب فرمت دلخواه است.
جمع بندی
ما در این مطلب ماهیت فرمت webp و مزایای استفاده از آن را به طور کامل مورد بررسی قرار دادیم و شما را با نحوه تبدیل فرمت تصاویر به webp و بالعکس نیز آشنا کردیم. همانطور که خواندید، فرمت وب پی فرمتی نسبتا جدید است که با فشرده سازی حجم تصاویر موجب افزایش سرعت بارگذاری صفحات میشود. استفاده از فرمت webp تاثیرات مثبتی بر سئو سایت و بهبود تجربه کاربران داشته و در حال حاضر به عنوان یکی از محبوبترین فرمتهای ذخیره سازی و بارگذاری تصاویر در وب سایتها شناخته میشود.