اگر در زمینه طراحی و ساخت سایت فعالیت دارید و یا به مفاهیم حوزه وب علاقه مند باشید قطعا واژه ساب دامین (Subdomain) یا زیر دامنه را شنیدهاید. اما ساب دامین چیست و به چه مفهومی اشاره دارد؟ حتما تا کنون متوجه شدهاید که در زمان بازدید از یک وب سایت URL آن در نوار جستجو بر اساس صفحهای که در حال بازدید از آن هستید، تغییر پیدا میکند. به عنوان مثال شما میتوانید با ورود به آدرس اصلی یک وب سایت مثلا www.example.ir به امکانات و خدمات مختلف آن دسترسی پیدا کرده و با مراجعه به آدرس blog.example.ir نیز از مقالات آن بازدید نمایید. اگرچه URL صفحه کمی تغییر پیدا کرد اما شما همچنان در وب سایت موردنظر و دامنه اصلی آن قرار دارید. ساب دامین در واقع به همین تغییر جزئی در URL سایت اشاره دارد که بخش کوچکی از دامنه اصلی آن است و به سازماندهی بخشهای مختلف وب سایت کمک میکند. در ادامه این مطلب مفهوم دقیق ساب دامین را مورد بررسی قرار میدهیم و شما را با کاربرد و مزایای ساخت آن آشنا خواهیم کرد. با وبکده همراه باشید.
ساب دامین چیست؟
پیش از پرداختن به موضوع ساب دامین چیست و چه کاربردی دارد، ابتدا بهتر است با مفهوم دامین (Doamin) یا دامنه آشنا شویم. دامنه، آدرس اصلی سایت است که کاربر برای ورود و بازدید از سایت باید بر روی آن کلیک کند. دامنه سایت به طور کلی از دو بخش تشکیل میشود: سطح بالای دامنه (The-top level domain) یا به اختصار TLD که شامل پسوندهایی همچون .Com و یا .ir است و دامنه سطح دوم (second-level domain) یا به اختصار SLD که بخش منحصر به فرد نام دامنه بوده و معمولا متشکل از نام برند یا شرکت است. در مثال Example.ir پسوند ir به عنوان TLD و Exapmle نیز SLD است. اما ساب دامین یعنی چه و تفاوت دامین و ساب دامین چیست؟
ساب دامین یا همان زیر دامنه در واقع زیرمجموعهای از دامنه اصلی یک وب سایت است که به صورت پیشوند به دامنه اصلی اضافه شده و در URL اصلی سایت قرار میگیرد. زیر دامنه پیش از SLD نوشته میشود که www. رایجترین زیردامنه است. این زیر دامنه، صفحه اصلی وب سایت و مهمترین صفحات آن را شامل میشود. ساب دامین به سازماندهی و پیمایش بخشهای مختلف سایت کمک میکند و معمولا برای جدا کردن یک بخش از یک وب سایت از دامنه اصلی مورد استفاده قرار میگیرد. مثال بخش مقالات یک وب سایت، نمونه بارز یک ساب دامین است که در URL اصلی آن و به صورت blog.Example.ir ظاهر میشود.
ساب دامین چه کاربردی دارد؟
ساب دامینها سازماندهی و عملکرد بخشهای مختلف وب سایت را برای شما ساده کرده و در عین حال نیز جستجو و بازدید از بخشهای مختلف سایت را نیز برای کاربران آسانتر میسازد. بنابراین اگر قصد دارید بخشهای مختلفی همچون وبلاگ، فروشگاه، خدمات، درباره ما و غیره را در سایت خود قرار دهید باید به دامنه اصلی سایت خود ساب دامین اضافه نمایید تا بتوانید این بخشها را از صفحه اصلی سایت جدا و متمایز کنید. رایجترین کاربردهای ساب دامین شامل:
تست وب سایت
بسیاری از وب سایتهای تجارت الکترونیک از ساب دامنه به منظور تست سایت خود استفاده میکنند؛ زیرا ساب دامینها به شما امکان میدهند تا اشکالات و باگهای برخی صفحات را پیش از قرار گرفتن در دسترس کاربران در یک صفحه مجزا برطرف کرده و سپس آنها را به صفحه اصلی انتقال دهید. بدین ترتیب با خیال آسوده میتوانید تغییرات موردنیاز را اعمال کرده، صفحه را تست کنید و پس از حصول اطمینان از برطرف شدن مشکل نیز آن را در سایت بارگذاری کنید.
ایجاد چندین نسخه از سایت برای زبان های مختلف
برخی وب سایتها علاوه بر کاربران ایرانی ممکن است بازدیدکنندگان خارجی از مناطق مختلف جغرافیایی دنیا نیز داشته باشند. به همین منظور باید صفحات اختصاصی برای آنها به زبانهای دیگر همچون انگلیسی توسعه دهند. در این موقعیت میتوانید برای هر زبان در سایت خود یک ساب دامین جدا در نظر بگیرید و محتواهای سایت خود را در دسترس کاربران غیرایرانی قرار دهید.
بهینه سازی سایت جهت نمایش بهتر در موبایل
ساب دامینها همچنین برای بهبود کیفیت نسخه موبایلی وب سایت نیز مورد استفاده قرار میگیرند و ساختار آنها را واکنشگرا یا ریسپانسیو (Responsive) میکنند. با راه اندازی نسخه موبایلی سایت بر روی یک ساب دامین دیگر نیازی به تغییر کدهای قالب اصلی سایت نداشته و به راحتی میتوانید وب سایت خود ریسپانسیو کنید تا محتواها و بخشهای آن در موبایل به خوبی نمایش داده شوند.
منظور از طراحی سایت ریسپانسیو یا واکنشگرا چیست؟
افزودن فروشگاه اینترنتی به سایت
افزودن فروشگاه اینترنتی به وب سایت نیز یکی دیگر از کاربردهای ساب دامین است که به شما کمک میکند تا بدون نیاز به طراحی یک سایت مجزا برای فروش محصول بتوانید در سایت فعلی خود بخش فروش را راه اندازی کنید. به این منظور میتوانید از پسوندهایی همچون Shop، Store و یا Buy به عنوان ساب دامین استفاده کرده و بخش فروشگاه اینترنتی سایت خود را با آدرسی همچون shop.Example.com ایجاد کنید.
طراحی سایت فروشگاهی با وبکده
پورتال مشتریان
برخی وب سایتها همچون سایتهای فروشگاهی دارای بخشی به نام پورتال مشتریان هستند که کاربران با ثبت نام در این بخش میتوانند در آن سایت، حساب کاربری یا پورتال ایجاد کرده و سپس از طریق همان صفحه نسبت به خرید محصولات مورد نظر خود اقدام کنند. افزودن بخش پورتال مشتریان به سایت موجب جلب اعتماد کاربران میشود زیرا در این صورت به راحتی و از طریق این صفحه میتوانند تمامی امور مربوط به ثبت سفارش و خرید خود را پیگیری نمایند.
طراحی پورتال با وبکده
همانطور که اشاره کردیم، ساب دامین یا زیر دامنه به منظور افزودن بخشهای جدید به وب سایت و همچنین تفکیک بخشهای مختلف از یکدیگر مورد استفاده قرار میگیرد. بنابراین سایر بخشهای یک سایت همچون بخش مقالات، خدمات، ارتباط با ما و غیره نیز با ایجاد ساب دامین قابلیت اضافه شدن به وب سایت را دارند.
تفاوت ساب دامین و پارک دامین چیست؟
در فرآیند طراحی و راه اندازی وب سایت علاوه بر دامین و ساب دامین مفهوم دیگری به نام پارک دامین (Park Domain) یا دامنه جانشین نیز وجود دارد که به شما کمک میکند تا علاوه بر دامنه اصلی بتوانید وب سایت خود را از طریق دامنههای فرعی نیز به کاربران معرفی نمایید. پارک دامین به شما امکان میدهد تا وب سایت خود را با آدرسهای مختلف در محیط وب قرار دهید؛ یعنی تمامی آدرسها در نهایت به سایت شما ختم شده و کاربران را به صفحه اصلی آن هدایت میکنند.
به عنوان مثال میتوانید دو پارک دامین example.com یا example.ir را برای وب سایت خود طراحی کنید تا کاربران از طریق هر دو URL بتوانند به وب سایت شما دسترسی پیدا کنند. به عبارت دیگر پارک دامینها در واقع URLهایی متفاوت هستند که یک سایت و یا یک محتوای یکسان را نمایش میدهند. بنابراین برای پاسخ به سوال تفاوت دامین و پارک دامین چیست باید بگوییم که ساب دامینها URLهای منحصر به فردی هستند که هرکدام از آنها کاربر را به یک بخش خاص از سایت هدایت میکنند اما پارک دامینها URLهای متفاوتی هستند که تمامی آنها کاربر را یک صفحه خاص ارجاع میدهند.
تاثیر ایجاد ساب دامین بر سئو وب سایت
سوالی که اکنون ممکن است برایتان پیش آمده باشد این است که ایجاد ساب دامین چه تاثیری بر سئو سایت خواهد داشت؟ یکی از مهمترین دلایلی که کسب و کارهای آنلاین در وب سایت خود از ساب دامین استفاده میکنند این است که از طریق آن میتوانند سئو سایت خود را بهبود بخشند. برخی از مهمترین تاثیرات مثبت و کارآمد ایجاد ساب دامین بر سئو سایت شامل:
بهبود تجربه کاربران
سنجش تجربه کاربران در هنگام بازدید از سایت یکی از مهمترین فاکتورهای گوگل جهت رتبه دهی به سایت است؛ از این رو وب مسترها به بهبود تجربه کاربران در هنگام بازدید از سایت توجه ویژهای دارند. ایجاد ساب دامین یکی از روشهای موثر جهت بهبود تجربه کاربری است؛ زیرا به سازماندهی وب سایت و تفکیک بخشهای مختلف آن از یکدیگر کمک کرده و موجب میشود کاربران به راحتی بتوانند به اطلاعات موردنیاز خود دسترسی پیدا کنند.
هدف گیری بازارهای بین المللی
همانطور که اشاره کردیم با افزودن ساب دامین به برخی از بخشهای سایت میتوانید آن را به زبانهای دیگر و برای برخی مناطق جغرافیایی دنیا بهینه سازی کنید. انجام این کار برای کسب و کارهای جهانی که بازار بین المللی را هدف قرار میدهند، اقدام هوشمندانهای است. با ایجاد ساب دامین سئو سایت شما در صفحه جستجوی برخی کشورها بهبود پیدا کرده و وب سایت شما در دسترس طیف گستردهتری از کاربران قرار میگیرد.
بهبود رتبه سایت با قرار دادن کلمات کلیدی در URL وب سایت
در حالت عادی قرار دادن کلمات کلیدی موردنظر در URL اصلی وب سایت امری غیرممکن است. اما با ایجاد ساب دامین میتوانید کلمات کلیدی که میزان سرچ بالایی دارند را از طریق زیر دامنه در URL سایت قرار دهید و شانس خود برای بهبود رتبه در صفحه نتایج جستجوی کاربران از طریق کلمات کلیدی افزایش دهید.
ریسپانسیو ساختن وب سایت
همانطور که در بخش کاربردهای ایجاد ساب دامین نیز اشاره کردیم، با ایجاد زیردامنههای موبایل فرندلی در سایت خود میتوانید محتواهای آن را برای نمایش در موبایل بهینه سازی کنید. موتور جستجوگر گوگل، وب سایتهای موبایل فرندلی را برای رتبه بندی در اولویت قرار میدهد و همین موضوع نیز سبب میشود تا از طریق ایجاد ساب دامینهای واکنشگرا بتوانید سئو سایت و در نتیجه رتبه آن در نتایج جستجو را بهبود بخشید.
بدین ترتیب با ایجاد چندین ساب دامین رایگان در وب سایت خود میتوانید تا حدی سئوی آن را بهبود بخشید و رتبه سایتتان را نیز در نتایج جستجو ارتقا دهید.
چگونه ساب دامین بسازیم؟
سوال مهم دیگری که اکنون ممکن است برایتان پیش آمده باشد این است که چگونه ساب دامین بسازیم و آن را به وب سایت خود اضافه کنیم؟ نحوه ساخت ساب دامین در سی پنل (Cpanel) بسیار ساده است و تنها با چندین کلیک انجام میشود. سی پنل یکی از پرکاربردترین کنترل پنلهای لینوکسی است که با ارائه قابلیتهای متعدد، مدیریت وب سایت را برای شما آسانتر میسازد. برای ساخت ساب دامین در سی پنل باید مراحل زیر را طی کنید:
- ابتدا وارد حساب سی پنل خود شوید
- از بخش Domains گزینه Subdomains را انتخاب کرده تا بتوانید سه فیلد موجود در آن را پر کنید
- در قسمت Subdomains نام زیر دامنه (به عنوان مثال blog) را بنویسید و در قسمت Domain نیز نام دامنه موردنظر خود را وارد کنید تا زیردامنه ساخته شود. در بخش Document Root نیز باید آدرس محلی که ساب دامین قرار میگیرد را وارد کنید
- پس از نوشتن نام ساب دامین و دامنه اصلی سایت بر روی گزینه Create کلیک کنید تا یک صفحه جدید با پیام سبز رنگ مبنی بر ساخت موفقیت آمیز ساب دامین برای شما نمایش داده شود.
به همین سادگی و در عرض چند ثانیه ساب دامین شما ساخته و به وب سایت اضافه خواهد شد.
نحوه ایجاد ساب دامین در دایرکت ادمین
علاوه بر سی پنل همچنین میتوانید در دایرکت ادمین (Direct Admin) نیز ساب دامین ایجاد کرده و آن را به وب سایت خود اضافه کنید. دایرکت ادمین نیز مانند سی پنل یک کنترل پنل لینوکسی است که قابلیتهای کاربردی را برای مدیریت حرفهای سایت در اختیار شما قرار میدهد. نحوه ایجاد ساب دامین در دایرکت ادمین به ترتیب زیر است:
- ابتد وارد حساب کاربری خود در دایرکت ادمین شوید و از بخش Account Manager گزینه Subdomain Management را انتخاب کنید
- حال برای ایجاد ساب دامین بر روی گزینه Add SubDomain کلیک کنید
- در پنجره جدیدی که برای شما باز میشود باید نام ساب دامین موردنظر خود را بنویسید و مجددا بر روی گزینه Add SubDomain کلیک نمایید تا زیردامنه شما ساخته شود.
با طی کردن همین چند مرحله ساده میتوانید زیردامنههای دلخواه خود را در دایرکت ادمین ایجاد کرده و با تفکیک بخشهای مختلف سایت، پیمایش در آن را برای کاربران سادهتر سازید.
نحوه اتصال ساب دامین به هاست دیگر
در برخی مواقع ممکن است در وب سایت خود از دو هاست (سرویس میزبانی) به صورت همزمان استفاده کنید. مثلا از یک هاست برای وب سایت و از یک هاست دیگر نیز برای بارگذاری فایلها و لینک دادن از طریق ساب دامین استفاده نمایید. جهت اتصال ساب دامین به هاست دیگر از طریق سی پنل باید مراحل زیر را طی کنید:
- وارد حساب کاربری خود در سی پنل شوید
- از بخش Domains گزینه Zone Editor را انتخاب کنید
- در صفحه جدید و در قسمت پایین بر روی گزینه CNAME RECORD کلیک کنید
- در پنجرهای که باز میشود در قسمت Name آدرس ساب دامین و در قسمت CNAME نیز آدرس هاست دیگری که قرار است به ساب دامین متصل شود را وارد نمایید
- پس از آن گزینه Add a CNAME Record را انتخاب کنید
جمع بندی
ما در این مطلب به مهمترین پرسش شما یعنی ساب دامین چیست و چه کاربردی دارد پاسخ داده و روشهای ایجاد ساب دامین را نیز مورد بررسی قرار دادیم. همانطور که خواندید، ساب دامین یا زیردامنه زیرمجموعهای از دامنه اصلی یک وب سایت است که به صورت پیشوند به دامنه اصلی اضافه شده و در URL اصلی سایت قرار میگیرد. استفاده از ساب دامین موجب بهبود ساختار سایت شده و پیمایش در آن برای کاربران را سادهتر میسازد. ایجاد ساب دامین همچنین سئو سایت را بهبود میبخشد و اعتبار صفحات آن را نیز افزایش میدهد.