وبسایت مینیمال، نامی است که امروزه زیاد به گوش میرسد. اما وبسایت مینیمال چیست؟ برای ساخت وبسایت مینیمال مجموعهای از اصول و قوانین را رعایت کنیم تا وبسایت سادهای به دست بیاوریم. این سایت تنها ضروریترین المانهای وبسایت را در خود دارد.
این روزها شعار «هر چه کمتر بهتر» در تمام زمینههای علمی، هنری و فرهنگی به گوش میخورد. این شعار در زمینه طراحی سایت به این معناست که رنگهای کمتری در طراحی به کار ببریم و فضای کمتری داشته باشیم. با این مقاله همراه باشید تا بت اصول اولیه و ویژگیهای وبسایت مینیمال بیشتر آشنا شوید و در صورت علاقمندی آنها را در وبسایت خود به کار ببندید:
طراحی وبسایت به روش مینیمال آسان است؟
وقتی میگوییم طراحی مینیمال سادهتر به نظر میرسد به این معنا نیست که طراحی آن آسانتر هم هست. چون در این نوع وبسایت المانهای کمتری وجود دارد، طراح باید کاری کند وبسایت نهایی همان عملکرد را برای کاربران داشته باشد.
در واقع طراح سایت باید تعادل ظریفی میان زیبایی و کاربردی بودن وبسایت ایجاد کند. این تعادل فقط از طریق جنبههای بصری زیبا، تایپوگرافی مناسب و تمرکز کلی روی مطالب سایت به دست میآید. البته هر چقدر وبسایت شما مینیمالتر باشد سرعت بارگذاری آن هم بیشتر میشود و به طور کلی وبسایت شما کارایی بیشتر در صفحات سایز کوچکتر مانند گوشی موبایل خواهد داشت.
میتوانیم بگوییم یکی از بهترین مثالهای طراحی صفحات وب به سبک مینیمال صفحهی جستجوی گوگل است. گوگل از همان دههی ۱۹۹۰ سادگی و سبک مینیمال را از اولویتهای طراحی رابط کاربری خود قرار داد. صفحهی اصلی گوگل تماما بر اساس تمرکز روی یک نقطه اصلی در مرکز صفحه طراحی شده و تمام چیزهایی که برای کاربرد اولیه ضروری نیستند حذف شده است.
اصول طراحی به سبک مینیمال کدامها هستند؟
چندین اصل اصلی وجود دارد که پایه و اساس طراحی مینیمال محسوب میشوند:
۱. فضای منفی
اولین چیزی که هنگام صحبت در مورد طراحی مینیمال به ذهن میآید کدام است؟ فضای منفی فراوان. اما باید بدانید که وبسایت مینیمال به این معنی نیست که یک طرح کوچک در فضای زمینهی بیرنگ داشته باشیم.
در این نوع وبسایت پسزمینه معمولا سیاه، سفید با طوسی تیره است، و به هیچ وجه نباید طرح داشته باشد. البته برخی طراحان هم هستند که در فضای منفی وبسایت خود از رنگهای دیگر هم استفاده میکنند.
در واقع فضای منفی برای بازی کردن با دید مخاطب مورد استفاده قرار میگیرد. قانون کلی این است که هر چقدر فضای منفی اطراف یک المان بیشتر باشد، توجه مخاطب به آن المان بیشتر میشود. به همین دلیل فضای منفی به یکی از قدرتمندترین ابزارها در طراحی مینیمال تبدیل شدهاست.
به علاوه فضای منفی به شما اجازه میدهد المانها را بهتر سازماندهی کنید، و طراحی شما مخاطب را گیج نکند. فضای منفی زیاد حس تجملاتی بودن را هم به وجود میآورد. البته استفاده از فضای منفی مهارت زیادی نیاز دارد و هر کسی از پس آن بر نمیآید.
۲. تصاویر بزرگ و شفاف
اگر فکر میکنید فضای منفی زیاد باعث میشود طراحی شما سرد و بیروح به نظر برسد، یک عکس بزرگ و زیبا میتواند حس آشنایی به کاربران بدهد، بدون اینکه پیشزمینه را تحت سلطهی خود قرار دهد.
عکسی که انتخاب میکنید کمک میکند مخاطب با وبسایت شما ارتباط احساسی برقرار کند و وبسایت دیدنیتر شود. اما هنگام انتخاب تصویر یک نکته مهم را مد نظر داشته باشید: تمام ویژگیهای بصری مینیمال باید در عکس وجود داشته باشد وگرنه وبسایت خاصیت مینیمالی خود را از دست میدهد.
برای مثال عکس باکیفیتی را انتخاب کنید که فضای منفی زیادی داشته باشد – مثلا آسمان آبی، دیوارهای سفید بدون تزئین و این جور چیزها. اگر یک عکس شلوغ انتخاب کنید حواس کاربر را پرت کرده و تمام ویژگیهای رابط کاربری مینیمال را از بین میبرد.
۳. تایپوگرافی دراماتیک
وقتی در مورد طراحی وبسایت به سبک دراماتیک صحبت میکنیم یعنی باید بیشتر المانهای اضافهی وبسایت را حذف کنیم، اما تایپوگرافی مهمتر از آن است که بتوان آن را حذف کرد. و حتی باید تمرکز بیشتری روی تایپوگرافی داشته باشیم. تایپوگرافی زیبا، جذاب و حتی اختصاصی میتواند یکی از اساسیترین المانهای وبسایت شما باشد.
وقتی از تایپوگرافی مناسب استفاده میکنید توجه مخاطب را بیشتر جلب تیترها و محتویات سایت میکنید تا ظاهر آن. بهترین تایپوگرافیهای جدید برای وبسایت مینیمال استایلهای پررنگ با قلم ضخیم و حروف جالب است. مثلا میتوانید یک تایپفیس غالب برای تیترها انتخاب کنید و یک تایپفیس خنثی برای متن.
۴. تضادهای زیبا
معمولا طراحان وبسایت مینیمال از پسزمینههای سفید استفاده میکنند چرا که سفید بهترین زمینه برای ایجاد تضاد است. در واقع یکی از ویژگیهای شناختهشدهی وبسایتهای مینیمال پسزمینههای سادهی سیاه یا سفید آن است که روی آنها معمولا یک المان کوچک رنگی یا یک تصویر جذاب تعبیه شده.
تضادی که وبسایتهای مینیمال به وجود میآورند ممکن است در رنگها، اندازهها، اشکال، موقعیتها و ابعاد مختلف باشد. تضاد، توجه کاربر را به یک المان خاص جلب میکند و همچنین به او کمک میکند سلسله مراتب بصری سایت را هم تشخیص دهد.
۵. مسیریابی خیلی ساده
جنبههای بصری ساده حتما باید با سادهترین ابزارهای مسیریابی همراه باشند. حتی طراحان وبسایت کارکشته هم این روزها روشهای مسیریابی سنتی را رها کردهاند و ازمنوی همبرگری ( چند خط ساده کوتاه روی هم در گوشه بالای سمت راست یا چپ صفحه اصلی وبسایت) استفاده میکنند.
این نوع منو رابط کاربری شما را خیلی سادهتر میکند، اما اول باید عملکردهای اولیه، ثانویه و ... این نوع طراحی مسیریابی را کاملا درک کنید.
به خاطر داشته یاشید منوی همبرگری ممکن است به دشواری در پیدا کردن منوهای مسیریابی منجر شود، و اگر کاربران شما میانسال هستند به راحتی نمیتوانند با آن کار کنند. برای همین باید در مورد کاربردان و زمینهی وبسایت اطلاعات کافی داشته باشید و بعد تصمیم بگیرید که منوی همبرگری به دردتان میخورد یا نه. اگر این کار را فقط برای شیک و به روزکردن وبسایت انجام دهیم ممکن است اشتباها منوهای مسیریابی کاملا ضروری را از دسترس کاربر خارج کنید.
۶. تعادل بصری
برای اینکه طراحی مینیمال شما بیشترین کارایی را داشته باشد باید استخوانبندی آن را محکم طراحی کنید. عوامل اصلی سازماندهی بصری یعنی داشتن چهارچوب محکم، تعادل بصری و دقت در منظمکردن المانها.
چهارچوب پایه و اساس نظمدهی شماست. چهارچوبی که با برنامه از فضاهای منفی استفاده میکند میتواند به طراح کمک کند المانها را به کاربردیترین روش ممکن روی صفحه بچیند.
دقت در منظم کردن المانها هم از اهمیت زیادی برخوردار است، باید توجه کنید که منظم کردن به این معنا نیست که همه چیز را وسط صفحه بگذارید. درست است که خیلی ازطراحان مینیمال ترجیح میدهند بیشتر مطالب را وسط صفحه بچینند، اما این تنها راه نیست.
اگر نظم خاصی در چیدمان المانها وجود داشته باشد، آنها را در هر قسمتی از صفحه که خواستید میتوانید بچینید. مخصوصا اگر متنی در صفحه دارید، میتوانید آن را سمت راست، سمت چپ یا پایین صفحه قرار دهید.
وقتی که بحث طراحی مینیمال میشود همه فکر میکنند تقارن المانها باید کاملا رعایت شود. اما لزوما این طور نیست. چون که محتویات صفحه احتمالا متنهایی کوتاه و خلاصه هستند، بهترین راه برای رسیدن به تقارن این است که المانهای کوچک و بزرگ را کنار هم بگذارید تا تعادل بین آنها برقرار شود.
تعادل بصری چهار نوع دارد:
- تقارن افقی
یعنی اینکه هر دو سمت صفحه وزن یکسانی داشته باشند و گروههای المان مشابهی در سمت راست و چپ قرار داشته باشد.
- تقارن تقریبی
یعنی المانهای مختلفی روی صفحه وجود دارند، اما وزن بصری آنها یکسان است. برای انجام این کار معمولا باید فضای خیلی زیاد یا یک المان خیلی بزرگ را در یک طرف قرار داده و دستهای از المانهای کوچکتر را طرف دیگر بگذارید.
- تقارن شعاعی
در این نوع تقارن نقطه تمرکز طراحی از مرکز صفحه آغاز میشود و کم کم درشعاع یک دایره فرضی به سمت بیرون کشیده میشود.
- عدم تقارن
در این نوع طراحی المانها طوری تنظیم میشوند که عمدا در شکلها، رنگها، اندازهها و سبکهای متناقضی روی صفحه باشند. میتوان گفت این سختترین سبک طراحی است چون مرز بین تنظیم جالب و تنظیم به هم ریخته و گیج کننده در این نوع طراحی بسیار باریک است.
۷. طراحی تخت
یکی از بارزترین ویژگیهای طراحی تخت معمولا استفاده از رنگهای روشن است. اما امروزه این نوع طراحی با کمرنگتر کردن رنگهای خود به یکی از اصول اساسی طراحی مینیمال هم تبدیل شده.
ترکیب طراحی به سبک تخت و طراحی مینیمال کاملا با هم جور در میآیند به دو دلیل: اول اینکه طراحی تخت هم مانند مینیمال عناصر اضافه را از صفحه حذف کرده و فقط اساسیترین عناصر را باقی میگذارد، و دوم اینکه طراحی مینیمال هم به نوعی سلسله مراتب بصری طراحی تخت را در خود دارد.
و از آنجایی که طراحی تخت فقط یک تکنیک زیبایی بصری طراحی است و طراحی مینیمال یک فلسفهی طراحی، میتوانید هر دو را کنار هم داشته باشید و جنبههایی که دوست دارید را از هردو برداشته و با هم ترکیب کنید.
حالا که با مهمترین عناصر طراحی وبسایت به صورت مینیمال آشنا شدید میتوانیم به سراغ تکنیکهای طراحی به این سبک برویم.
تکنیکهای طراحی به سبک مینیمال کدامها هستند؟
طراحی مینیمال هم درست مانند طراحی معمولی باید از همان اندازه وضوح و کاربرد برخوردار باشد، اما باید در عین حال المانهای کمتری هم داشته باشد. برای همین طراحی این نوع وبسایت برای طراحان چالش برانگیز است و تکنیکهای خاص خود را دارد. در ادامه با برخی از این تکنیکها آشنا میشویم:
۱. در هر صفحه یک نقطهی تمرکز داشته باشید
فلسفه مینیمال بر این پایه است که طراحی شما باید بر اساس محتوا باشد. درواقع محتوا پادشاه صفحه است و عناصر تصویری در حال تعظیم به پادشاه هستند. هدف از طراحی مینیمال این است که با از بین بردن حواس پرتی، توجه خواننده را به محتوا جلب کنیم. برای همین باید حتما یک نقطه مرکزی تمرکز داشته باشیم.
۲. بیشتر کارها را به بخش بالایی صفحه بسپاریم
آنچه که بدون کار اضافه روی صفحه قابل دید است کاربر را تشویق میکند به بخشهای دیگر وبسایت هم سر بزند. برای اینکه کاربران زمان بیشتری را در وبسایت بگذرانند، باید محتوایی تهیه کنید که توجهشان را جلب کند. برای همین باید محتوی اولیه را باید با فضای منفی فراوان بالای صفحه قرار دهید و بعد هر چه پایینتر آمدید تراکم محتوا را بیشتر کنید.
۳. محتوا را مختصر و مفید بنویسید
اساس اولیهی مینیمالیسم به این معناست که باید از لغات اضافه در محتوای خودصرف نظر کنید. متن خود را طوری ویرایش کنید که حداقل تعداد کلمات را داشته باشد و در عین حال پیغام مورد نظر را هم به مخاطب برساند.
۴. مسیریابی را ساده کنید (ولی آن را پنهان نکنید)
مینیمال بودن و ساده بودن یکی نیستند، ولی مینیمال بودن به معنای ساده بودن هم هست. یکی از چیزهایی که تجربهی کاربر را سادهتر میکند این است که بتواند کارها را به سادگی و بدون سردرگمی انجام دهد.
یکی از مهمترین عواملی که وبسایت شما را سادهتر میکند این است که مسیریابی سادهای داشته باشید. اما مشکل بزرگ اینجاست که اکثر طراحان تلاش میکنند تمام المانهای غیرضروری را برداشته و تمرکز را روی محتوا بگذارند.
آنها برای انجام این کار مسیریابی سایت را مخفی میکنند. یک آیکون منو که تمام آیتمهای باقیمانده را به شما نشان میدهد گزینهی خوبی است، مخصوصا اگر طراحی مینیمال شما رابط کاربری موبایل هم داشته باشد. نتیجهی این منو اغلب اوقات دسترسی کمتر به آیتمهای مسیریابی است.
به خاطر داشته باشید که مسیریابی ساده همیشه یکی از اولین اهداف طراحی وبسایت است. اگر وبسایتهای مینیمال طراحی میکنید، کاری کنیم کاربران سایت حتما بتوانند به راحتی هر چه میخواهند را به دست آورند.
۵. از انیمیشنهای کاربردی استفاده کنید
انیمیشن هم درست مانند سایر المانهای سایت باید مینیمال باشد: یعنی خیلی ظریف باشد و فقط ویژگیهای ضروری را داشته باشد. یک انیمیشن رابط کاربری خوب فقط یک هدف دارد، آن هم این است که معنیدار و کاربردی باشد.
برای مثال میتوانید از انیمیشنهایی استفاده کنید تا فضای کمتری از صفحه بگیرید ( یعنی وقتی روی آن قرار میگیرید منوهای مخفی را به شما نشان میدهد). این نوع انیمیشنها نه تنها بانمک و جالب هستند، بلکه دسترسی کاربر را به مسیرهای مختلف آسانتر میکنند.
- از مینیمالیسم برای صفحات اصلی استفاده کنید
درست است که فلسفهی طراحی وبسایت به سبک مینیمال برای تمام وبسایتها قابل اجراست اما سبک زیبایی شناسی مینیمالیست همیشه هم مناسب نیست. مینیمالیسم برای صفحات اصلی وبسایت از همه مناسبتر است.
به علاوه به کار بردن مینیمالیسم برای وبسایتهای پیچیدهتر خیلی سختتر هم میشود. کمبود المان به وبسایتهایی که سرشار از محتوا هستند صدمه میزند چون که تراکم کم اطلاعات در صفحه اصلی وبسایت کاربر را مجبور میکند به دنبال اطلاعات مورد نظر خود تا پایین صفحه برود. برای همین بهتر است صفحهی اصلی را به سبک مینیمال طراحی کنید و بعد جزئیات بیشتر را در صفحههای بعدی قرار دهید.
حرف آخر
اگرچه طراحی وبسایت به سبک مینیمال میتواند برای افراد زیادی سودمند باشد اما برای تمام وبسایتها بهترین انتخاب نیست. در واقع، وقتی وبسایت تبلیغاتی طراحی میکنید که اطلاعاتی را در مورد کالاها یا خدمات به کاربرانی با هر سن و سال و هر حرفهای میدهد، هر چقدر سبک شما مینیمالتر باشد کاربر سردرگمتر میشود و باورپذیری اطلاعات وبسایت هم کاهش میيابد.
پس بهتر است بر اساس ویژگیهای وبسایت و محتوای آن و کاربران و مخاطبان احتمالی که به آن وبسایت سر میزنند سبک طراحی خود را انتخاب کنید. و البته قبل از تحویل وبسایت بهتر است با استفاده از ابزارهای مخصوص نمونه سازی ساختار تمیز، کاربردی و مینیمال وبسایتی که طراحی کردهاید را آزمایش کنید.
به یاد داشته باشید که هدف نهایی شما از طراحی وبسایت این است که محیطی شیک و زیبا داشته باشید که علاوه بر جذب کردن مخاطب و ارائهی اطلاعات ضروری به او در اولین نگاه، کاربردی آسان و ساده هم داشته باشد و باعث سردرگمی کاربران نشود.