PWA چیست و چه کاربردی دارد؟

تصور کنید کاربران، بدون نیاز به نصب اپلیکیشن و تنها با یک مرتبه مراجعه به وب‌سایت شما، بتوانند تجربه‌ای سریع، روان و حتی آفلاین مشابه یک اپ موبایل داشته باشند. این دقیقاً همان قابلیتی‌ است که اپلیکیشن‌ وب پیش‌رونده (Progressive Web App) یا  PWA فراهم می‌کنند. اما PWA چیست و چه تفاوتی با اپلیکیشن‌های موبایل سنتی دارد؟

در واقع، PWA رویکردی نوین در توسعه وب است که با ترکیب قابلیت‌های وب‌سایت و اپلیکیشن موبایل، تجربه‌ای پیشرفته و یکپارچه برای کاربران رقم می‌زند. ساخت PWA می‌تواند نقطه‌عطفی برای کسب‌وکارهایی باشد که به‌ دنبال افزایش سرعت بارگذاری، بهبود تعامل کاربران و کاهش موانع نصب اپلیکیشن هستند.

در ادامه این مطلب از وبکده با مزایا، ویژگی‌ها، نحوه ساخت و تفاوت PWA با اپلیکیشن‌های موبایل آشنا می‌شویم تا بتوانید با نگاهی آگاهانه‌تر درباره آینده دیجیتال برندتان تصمیم بگیرید. با ما همراه باشید. 

PWA چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

PWA یا اپلیکیشن وب پیش‌رونده (Progressive Web App) راهکاری مدرن برای نزدیک‌تر شدن تجربه وب‌سایت‌ها به اپلیکیشن‌های موبایل است. به زبان ساده، PWA نوعی وب‌سایت است که درست مانند یک اپ موبایل رفتار می‌کند: سریع و قابل نصب است، بدون اتصال به اینترنت نیز کار می‌کند و می‌تواند برای کاربران اعلان ارسال کند.

اما Progressive Web App فقط یک اصطلاح فنی نیست؛ بلکه یک تجربه کاربری متفاوت است. برای کسب‌وکارهایی که به دنبال طراحی سایت سریع، سبک و کاربرپسند هستند، این فناوری می‌تواند یک نقطه عطف مهم باشد. مهم‌ترین ویژگی‌های PWA که باعث شده است توجه بسیاری از برندهای جهانی به آن جلب شود شامل:

۱. قابل نصب روی گوشی یا دسکتاپ

کاربران به‌راحتی و بدون نیاز به دانلود از اپ‌استورها می‌توانند وب‌سایت شما را روی دستگاه خود نصب کنند. همه‌چیز از طریق مرورگر انجام می‌شود، ساده و بی‌دردسر.

۲. دسترسی آفلاین

با استفاده از فناوری‌هایی مثل Service Worker، بخشی از اطلاعات در حافظه دستگاه ذخیره می‌شود و کاربر حتی در صورت عدم اتصال به اینترنت نیز می‌تواند از سایت استفاده کند. این ویژگی در تجربه کاربری تفاوتی بزرگ و قابل توجه ایجاد می‌کند.

۳. سرعت بارگذاری بالا

PWAها با کش کردن هوشمند منابع، باعث می‌شوند تا صفحات به‌سرعت باز شوند. این موضوع نه‌تنها برای کاربران مهم است، بلکه یکی از نکات کلیدی در چک لیست طراحی سایت نیز محسوب می‌شود.

۴. طراحی واکنش‌گرا

PWAها به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که واکنشگرا یا ریسپانسیو باشند؛ یعنی در تمامی دستگاه‌ها از موبایل گرفته تا مانیتورهای بزرگ، عملکردی روان و سازگاری داشته باشند.

۵. به‌روزرسانی خودکار و بی‌وقفه

بدون نیاز به اطلاع‌رسانی یا تایید از سوی کاربر، نسخه جدید به‌صورت خودکار بارگذاری می‌شود. این یعنی همیشه آخرین نسخه در دسترس کاربران خواهد بود.

۶. تجربه‌ای مشابه اپلیکیشن موبایل

از ظاهر گرفته تا عملکرد، همه‌چیز طوری طراحی می‌شود که حس استفاده از یک اپ واقعی را منتقل کند. برای رسیدن به چنین سطحی از تجربه، رعایت دقیق اصول طراحی سایت ضروری است.

به طور کلی، ساخت PWA برای پروژه‌هایی که محدودیت زمانی یا بودجه‌ای دارند و درعین‌حال نیز به دنبال کیفیت بالا هستند، گزینه‌ هوشمندانه‌ای محسوب می‌شود.

اپلیکیشن وب پیش‌رونده چگونه کار می‌کند؟

در پشت صحنه یک اپلیکیشن وب پیش‌ رونده، برخلاف ظاهر ساده‌اش، فناوری‌های هوشمند و مدرنی قرار دارد که به صورت هماهنگ با یکدیگر عمل می‌کنند تا یک تجربه روان، سریع و پایدار به کاربر ارائه دهند. مهم‌ترین اجزایی که باعث می‌شوند یک PWA مانند یک اپلیکیشن واقعی رفتار کند شامل:

۱. Service Worker؛ مغز متفکر پشت صحنه

Service Worker در واقع یک اسکریپت مستقل از صفحه اصلی سایت است که بین مرورگر و سرور قرار می‌گیرد. این فایل، درخواست‌های کاربران را مدیریت می‌کند و می‌تواند صفحات را حتی در حالت آفلاین از حافظه کش‌شده نمایش دهد. این لایه باعث می‌شود تا اپلیکیشن وب پیش‌رونده سرعت بالاتری داشته باشد و قابلیت‌هایی همچون ارسال نوتیفیکیشن یا به‌روزرسانی در پس‌زمینه را فعال می‌سازد.

۲. Web App Manifest؛ شناسنامه اپلیکیشن

فایلی به‌نام Manifest.json اطلاعاتی مانند نام اپلیکیشن، آیکون، رنگ تم، حالت نمایش (تمام‌صفحه یا مرورگر) و غیره را مشخص می‌کند. مرورگر از این فایل برای نمایش صحیح PWA روی صفحه اصلی موبایل یا دسکتاپ استفاده می‌کند. بدون آن، وب‌سایت شما نمی‌تواند مثل یک اپ واقعی نصب شود.

۳. HTTPS؛ امنیت همیشه در اولویت

PWA تنها در بستر امن HTTPS قابل اجراست. این الزام امنیتی از کاربران در برابر حملات احتمالی محافظت می‌کند و همچنین عملکرد Service Worker را نیز تضمین خواهد کرد. اگر در حال بررسی ابزارها و چارچوب‌های مورد نیاز برای اجرای امن هستید، پیشنهاد می‌کنیم نگاهی به بهترین ابزارهای طراحی سایت نیز داشته باشید تا با زیرساخت فنی مناسبی برای اجرای یک PWA آشنا شوید. 

۴. کش هوشمند و تعامل سریع

PWAها اطلاعاتی که کاربر قبلاً مشاهده کرده است را به‌صورت هوشمند در حافظه مرورگر ذخیره می‌کنند تا بارگذاری صفحات بعدی بسیار سریع‌تر انجام شود. همین موضوع باعث می‌شود تا تجربه‌ای بی‌وقفه و بدون تاخیر را برای بازدیدکنندگان رقم بزنند.

۵. تعاملات پیشرفته با کاربر

امکان ارسال اعلان (Push Notification)، استفاده از دوربین، مکان‌یاب، فایل‌های محلی و حتی پرداخت درون‌برنامه‌ای؛ همگی قابلیت‌هایی هستند که یک اپلیکیشن وب پیش‌ رونده می‌تواند به آن‌ها دسترسی داشته باشد، به شرط آنکه مرورگر کاربر از آن پشتیبانی کند.

PWA حاصل ترکیب هوشمندانه فناوری‌های سمت کاربر و استانداردهای وب مدرن است. این اپلیکیشن‌ها بدون اینکه حجم زیادی داشته باشند یا نیازی به نصب از استورهای رسمی داشته باشند، بسیاری از امکانات اپ‌های حرفه‌ای را در اختیار کاربر قرار می‌دهند.

مراحل ساخت PWA 

برای ساخت یک اپلیکیشن وب پیش‌ رونده (PWA) لازم نیست همه چیز را از صفر شروع کنید. اگر یک وب‌سایت پایه دارید، تنها با چند گام فنی و طراحی هدفمند، می‌توانید آن را به یک PWA تبدیل کنید. در ادامه مراحل اصلی را به‌طور خلاصه مرور می‌کنیم:

• طراحی تجربه کاربری بهینه: پیش از هر چیز ابتدا باید طراحی رابط کاربری را بر پایه نیاز کاربران انجام دهید. ساختار واکنش‌گرا، سبک و ساده، نقش مهمی را در موفقیت PWA ایفا می‌کنند. 
• فعال‌سازی HTTPS: اپلیکیشن PWA تنها بر روی دامنه‌های امن اجرا می‌شود. بنابراین، تهیه گواهی SSL و اجرای سایت روی HTTPS الزامی‌ است.
• ایجاد فایل Manifest: فایل JSON کوچکی که اطلاعاتی مثل نام اپ، آیکون، رنگ تم و حالت نمایش را به مرورگر اعلام می‌کند. این فایل، سایت شما را به یک اپ قابل نصب تبدیل می‌کند.
• پیاده‌سازی Service Worker: این فایل جاوا اسکریپت وظیفه ذخیره‌سازی داده‌ها، اجرای حالت آفلاین و بهبود سرعت بارگذاری را بر عهده دارد. عملکرد آن باید متناسب با نوع سایت برنامه‌ریزی شود.
• تست و ارزیابی عملکرد: در پایان، با استفاده از ابزارهایی مثل Lighthouse، میزان آمادگی سایت برای رفتار مشابه اپلیکیشن مورد بررسی قرار می‌گیرد. 

با انجام این مراحل، وب‌سایت شما آماده تبدیل به یک تجربه سریع، تعاملی و قابل نصب خواهد بود. 

تفاوت PWA با اپلیکیشن‌های موبایل سنتی

در نگاه اول، اپلیکیشن‌های وب پیش‌ رونده و اپلیکیشن‌های موبایل سنتی ممکن است مشابه به نظر برسند، اما در واقع تفاوت‌های مهم و کاربردی‌ میان آن‌ها وجود دارد.

• اپلیکیشن‌های موبایل سنتی باید از فروشگاه‌های رسمی دانلود و نصب شوند، اما PWA بدون نیاز به نصب، فقط با بازدید از وب‌سایت قابل استفاده است و می‌تواند مستقیما روی صفحه اصلی دستگاه قرار بگیرد.
• توسعه اپ موبایل معمولا برای هر سیستم‌عامل جداگانه زمان‌بر و پرهزینه است، ولی PWA با یک بار توسعه، روی تمامی دستگاه‌ها اجرا می‌شود که باعث صرفه‌جویی قابل توجهی در زمان و هزینه خواهد شد.
• اپلیکیشن‌های موبایل به امکانات سخت‌افزاری بیشتری دسترسی دارند و برای برنامه‌های پیچیده مناسب‌ترند، اما PWAها برای بسیاری از نیازهای روزمره، تجربه‌ای سریع و قابل قبول فراهم می‌کنند.
• به‌روزرسانی PWA به صورت خودکار و بدون دخالت کاربر انجام می‌شود، اما اپلیکیشن‌های موبایل به نصب نسخه جدید نیاز دارند.

در نهایت، انتخاب میان PWA و اپلیکیشن موبایل به نیازها، بودجه، زمان و اهداف کسب‌وکار شما بستگی دارد. اگر می‌خواهید سریع‌تر وارد بازار شوید و تجربه‌ای یکپارچه با کمترین هزینه را داشته باشید، PWA گزینه‌ای ایده‌آل است. اما اگر به قابلیت‌های پیشرفته و تجربه‌ای کاملا اختصاصی نیاز دارید، اپلیکیشن موبایل سنتی قطعا گزینه مناسب‌تری برای شماست. 

PWA در عمل: نمونه‌های موفق

بسیاری از برندهای بزرگ دنیا با استفاده از فناوری اپلیکیشن وب پیش‌ رونده توانسته‌اند تجربه کاربری خود را به‌ طرز چشمگیری بهبود بخشند. این نمونه‌ها نشان می‌دهند که چگونه PWA با کاهش زمان بارگذاری، افزایش تعامل کاربران و قابلیت استفاده آفلاین، می‌تواند تاثیر واقعی و ملموسی بر رشد و پیشرفت کسب‌وکارها داشته باشد.

۱. Twitter Lite

توییتر نسخه سبک و سریع خود را به صورت PWA عرضه کرد که باعث شد حجم استفاده داده 70٪ کاهش یابد و نرخ بازگشت کاربران نیز 65٪ افزایش پیدا کند.

۲. Starbucks

اپلیکیشن PWA استارباکس امکان ثبت سریع سفارش، حتی در حالت آفلاین را در اختیار کاربران قرار می‌دهد که این امر باعث افزایش تعامل مشتریان و رشد فروش آن شد.

۳. Uber

تاکسی اینترنتی اوبر نیز با ساخت PWA امکان دسترسی سریع و ساده‌تری به خدمات خود در مناطق با اینترنت ضعیف را فراهم کرد تا تجربه کاربری بهتری به کاربران خود ارائه دهد. 

این نمونه‌ها نشان می‌دهند که PWA چطور می‌تواند در صنایع مختلف به طور موثر مورد استفاده قرار گیرد و راه‌حلی کاربردی برای بهبود تجربه دیجیتال کاربران باشد.

جمع‌بندی

در پایان، اپلیکیشن‌های وب پیش‌ رونده (Progressive Web Apps) یا PWA به ما نشان می‌دهند که چطور می‌شود بهترین تجربه وب و موبایل را در کنار یکدیگر داشت؛ سریع، ساده و در دسترس. کاربران بدون دردسرهای نصب و آپدیت‌های پیچیده می‌توانند به راحتی به خدمات شما دسترسی پیدا کنند و حتی زمانی که اینترنت ضعیف است نیز تجربه خوبی داشته باشند. 

برای هر کسب‌وکاری که می‌خواهد با کاربران خود ارتباط نزدیک‌تر و موثرتری برقرار کند، PWA یک فرصت واقعی و رو به جلو است. بنابراین، اگر به دنبال راهی هوشمندانه برای رشد و موفقیت در دنیای دیجیتال هستید، توسعه PWA را جدی بگیرید.