مقدمه
موسسه‌های بزرگ تحت وب به‌منظور کنترل و مدیریت ترافیک وب‌سایت‌هایشان، از سرورهایی استفاده می‌کنند که این سرورها برای تحویل و ذخیرهd اطلاعات و امکانات نهادها، در مناطق گوناگون جهان قرار دارند. این کار موجب افزایش و بالا رفتن سرعت ارائه‌ی داده‌ها و تحویل محتوا به کاربران در سراسر جهان می‌شود. استفاده از این تکنولوژی مزایای بسیار زیاد دیگری نیز به همراه دارد که چند نمونه از این مزایا عبارت‌اند از:
- امنیت بسیار بالا؛
- توزیع صحیح فشار بر روی چندین سرور؛
- دسترسی مداوم به اطلاعات و داده‌ها؛
- کم شدن هزینه‌ها.
به این سرورها شبکه‌ی تحویل محتوا یا CDN می‌گویند.
کاربرد این شبکه¬ها در دنیای امروز بر کسی پوشیده نیست. همان‌طور که می‌دانید در دنیای امروز، سرعت یک اصل مهم است. شرکت‌ها در همه جای دنیا برای اینکه کسب‌وکار اینترنتی موفقی داشته باشند، باید با شبکه‌ی تحویل محتوا آشنایی کامل داشته باشند. در این مقاله قصد داریم تا درباره‌ی مفهوم شبکه تحویل محتوا، کاربرد و ویژگی‌های آن صحبت کرده و در انتها نیز بهترین CDN ایران را به شما معرفی کنیم.
![]()
مفهوم و واژه‌شناسی CDN
شبکه‌ی تحویل محتوا (content delivery network) همان‌طور که گفتیم مجموعه‌ای از سرورهایی است که برای ارائه‌ی محتوای تحت وب آنلاین، در مکان‌های مختلف جغرافیایی راه‌اندازی شده‌اند. شبکه‌ی تحویل محتوا در حقیقت امکان دسترسی به محتوای آنلاین را با بالاترین سرعت و کیفیت از نزدیک‌ترین نقطه‌ی جغرافیایی، فراهم می‌کند. به شبکه‌ی تحویل محتوا distribution networks نیز می‌گویند. ایده‌ی این نام‌گذاری مربوط به کاربرد این شبکه‌ی محتواست که می‌تواند در خارج از سرور مبدأ چندین نقطه‌ی حضور را ارائه کند. این امر موجب می‌شود که وب‌سایت‌ها با مدیریت سریع درخواست کاربران، بتوانند ترافیک را به شکل بهتری مدیریت کرده و تجربه‌ث رضایت بخشی را برای کاربران به وجود آورند.
این شبکه‌ی محتوا در اصل مجموعه‌ای از سرورها در تمام جهان است که روی آن، یک نسخه از وبسایت شما، شامل تمامی متن‌ها و عکس‌ها و کدهای html و css و...، وجود دارد. هنگامی‌که از این شبکه استفاده می‌کنید، اگر کاربران در هر نقطه از جهان، قصد وارد شدن به وبسایت شما را داشته باشند، درخواست آن‌ها به نزدیک‌ترین سرور منطقه ارسال‌شده و در سریع‌ترین زمان ممکن، صفحه‌ی وبسایت شما برای کاربر باز می‌شود.
![]()
سیر تکاملCDNها
با گسترش اینترنت در سراسر جهان و همچنین ضرورت استفاده از وب سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها در کسب و کارهای بزرگ دنیا، شرکت‌ها برای دسترسی راحت‌تر کاربرانشان به وب سایت‌ها یا اپلیکیشن‌ها، از شبکه‌ی تحویل محتوا استفاده می کنند. کاربرد این شبکه¬ها از اواخر دهه‌ی 90 میلادی شروع شد و تا به امروز ادامه داشته است. در این قسمت روند و سیر تکامل این فناوری را بررسی می‌کنیم:
اولین CDNها
همان‌طور که گفتیم، طرح ایجاد شبکه‌ی تحویل محتوا، از اواخر دهه‌ی 90 میلادی مطرح شد. بااین‌حال، قبلِ آن نیز برخی از نوآوری‌های این تکنولوژی به وجود آمده بود. نسل اول این شبکه‌ها به‌منظور تحقق اهداف مختلفی از قبیل سرعت بخشیدن به وب‌سایت‌ها، پاسخگویی به افزایش تقاضا برای جریان‌های صوتی و تصویری و همچنین پوشش حجم در حال رشد محتوا طراحی شدند. شرکت‌هایی که این خدمات یا محصولات را ارائه می‌دادند، در مقابل پاسخگویی به‌تمامی درخواست‌هایی که کاربران اینترنت داشتند و با در نظر گرفتن زیرساخت‌های IT خود، درآمد چندانی درنهایت نصیبشان نمی‌شد.
سیر تکامل CDNها پس از اولین CDN ساخته شده
پس از طراحی و ساخت اولین شبکه‌های تحویل محتوا، نسل دوم این شبکه‌ها، تحولی عظیم روی محاسبات ابری، محصولات P2P و همچنین تعامل بیشتر کاربران در جامعه‌ی اینترنت ایجاد کرند. این تعامل نه تنها از طریق مرورگر دسکتاپ انجام می‌شود، بلکه تلفن‌های همراه و سایر دستگاه‌های الکترونیکی نیز قادر به ایجاد این تعامل بین کاربران هستند.
این مسئله بسیاری از تلفن‌های همراه، ISPها، پخش‌کننده‌های سنتی و شرکت‌های فناوری اطلاعات در سراسر جهان را شامل می‌شود. بعضی از این شرکت‌ها و مؤسسات خودشان به سیستم شبکه‌ی تحویل محتوا مهاجرت کردند، مانند آمازون، AT&T. همان‌طور که می‌دانید اینترنت در دنیای امروز عضو جدایی‌ناپذیر زندگی همه‌ی انسان‌ها در سراسر دنیا است، ازاین‌رو شبکه‌ی تحویل محتوا، امروزه جزو پرکاربردترین تکنولوژی‌هایی است که در جهان استفاده می‌شوند و همه‌ی شرکت‌های بزرگ نیز از این فناوری در کسب‌وکارهای خود کمک می‌گیرند.
![]()
کاربرد CDN
همان‌طور که گفتیم کاربرد CDN امروزه در همه‌ی کسب‌وکارهای اینترنتی ضروری است. با استفاده از این شبکه‌ی محتوا می‌توانیم محتوای یک وبسایت را که شامل فایل‌های CSS، تصاویر، ویدیوها و فایل‌های جاوا اسکریپت است، برای استفاده‌ی عموم در سرورهای نزدیک توزیع کنیم. کاربرد CDN در وبسایت موجب می‌شود تا سرویس‌های وب و برنامه‌های قابل‌اعتماد به‌سرعت برای کاربران نمایش داده شوند. محبوبیت خدمات شبکه‌ی تحویل محتوا همچنان رو به افزایش است و امروزه بیشتر فعالیت وب‌سایت‌ها مانند ترافیک سایت‌های بزرگ و پربازدید ازجمله Facebook، Netflix و Amazon از طریق کاربرد CDN کنترل می‌شود.
تاثیر استفاده از CDN بر سئو
در مورد تاثیر استفاده شبکه تحویل محتوا بر سئو می‌توان گفت که شاید یکی از مهم‌ترین مباحث سئو همین موضوع باشد. همان‌طور که می‌دانید زمان بارگذاری وبسایت و شبکه‌ی تحویل محتوا در رتبه‌بندی جستجوی صفحه، تأثیر زیادی دارد. شبکه تحویل محتوا بر بهبود سرعت صفحه و زمان بارگذاری ان تاثیر زیادی دارد و حتی خود گوگل نیز تأیید کرده که در رنکینگ نمایش صفحه، سرعت بارگذاری آن از عوامل کلیدی است. با اینکه بهره‌گیری از اصول شبکه تحویل محتوا در طراحی وبسایت باعث بهینه‌سازی سرعت بارگذاری صفحات می‌شود، کماکان کاربرد این شبکه‌ها در بین مردم شناخته‌شده نیست و بسیاری از افراد هنوز با روش‌هایی که می‌توانند سرعت صفحه خود را افزایش دهند، آشنایی ندارند.
![]()
مزایای استفاده از CDN
همان طور که پیش از این نیز به آن اشاره کردیم، استفاده از شبکه های تحویل محتوا در وب می تواند مزایای بسیاری داشته باشد که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
شبکه‌ی تحویل محتوا در سایت از یک‌سری اطلاعات ثابت مثل تصاویر، css، فایل‌های ویدئویی و js پشتیبانی می‌کند. این شبکه یک کپی از این اطلاعات را روی تمامی سرورهای خود ذخیره می‌کند و کاربران هنگام ورود به سایت می‌توانند این اطلاعات را از نزدیک‌ترین سرور دریافت کنند. این موضوع علاوه‌بر اینکه سرعت سایت را افزایش می‌دهد، باعث کاهش مصرف پهنای باند هاست شده و درنتیجه هزینه‌هایی که برای هاست به‌صورت سالانه پرداخت می‌شوند را نیز کم می‌کند.
همان‌طور که گفتیم کاربرد شبکه‌های تحویل محتوا در طراحی سایت باعث افزایش سرعت آن شده و سرعت بیشتر سایت موجب بیشتر شدن رضایت بازدیدکنندگان می‌شود؛ زیرا، اگر لود سایت خیلی طولانی باشد، کاربر منتظر نمی‌ماند و سایت را ترک می‌کند. همین موضوع رتبه‌ی جستجوی سایت شما در گوگل را نیز بهبود می‌بخشد.
هرچه قدر زمان بارگذاری صفحات وب سایت کاهش یابد، به همان میزان سرعت ایندکس صفحات توسط ربات‌های گوگل بیشتر می‌شود.
سرعت و عملکرد سایت برای کسانی که به سرور اصلی نزدیکند کم نیست؛ اما، برای کسانی که از نقاط مختلف دنیا قصد ورود به سایت شما را دارند، افزایش سرعت ناشی از به‌کار گیری شبکه‌ی تحویل محتوا، باعث بهبود عملکرد سایت می‌شود. برای تعیین تأثیر کاربرد CDN بر سرعت سایت، عملکرد صفحه خود را می‌توانید، بعد و قبل از فعال‌سازی این شبکه با ابزارهایی مانند Pingdom و GTmetrix بررسی و مقایسه کنید.
در حال حاضر محبوب‌ترین سیستم مدیریت محتوا، وردپرس است. به همین دلیل استفاده از این شبکه‌ها در وردپرس اهمیت فراوانی دارد و تقریبا همه‌ی شبکه‌های تحویل محتوا از وردپرس پشتیبانی می‌کنند.
- کاهش مصرف پهنای باند و هزینه‌ها
- رتبه‌ی بهتر در جست‌وجوی گوگل
- افزایش تعداد وب سایت‌های بررسی شده در روز
- تاثیر آن در عملکرد و سرعت سایت
- ارتباط راحت سایت با مدیریت محتوای وردپرس
معایب استفاده از CDN
استفاده از سیستم شبکه تحویل محتوا می تواند معایبی را نیز در بر داشته باشد:
در استفاده از شبکه‌های تحویل محتوا باید به آمار کاربران و موقعیت جغرافیایی آن‌ها توجه کرد و برای پوشش همه‌ی کاربران، سرویس شبکه باید سرورهای بسیار متعددی داشته باشد؛ ولی شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی شبکه‌های تحویل محتوا در منطقه‌ی آسیا اکثراً سرورهای معدودی دارند.
تغییرات ایجاد شده طی یک بازه‌ی زمانی و توسط ارائه دهنده‌ی سرویس شبکه باید انجام شود و این امر برای طراحان وب، می تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد.
مسلماً استفاده از شبکه‌های تحویل محتوا برای وب سایت‌های کوچکی که ترافیک کم دارند، به‌صرفه نخواهد بود.
- لحاظ کردن موقعیت‌های جغرافیایی
- عدم کنترل مستقیم
- هزینه
طرز کار CDNها
همان‌طور که گفتیم شبکه‌ی تحویل محتوا سرورهایی هستند که به‌صورت شبکه‌ای با یکدیگر در ارتباط بوده و در سریع‌ترین زمان ممکن، محتواهای سایت را در شرایطی پایدار، ایمن و مطمئن ذخیره و منتقل می‌کنند. سرورها را در نقاط گوناگون جهان و در کشورهای مختلف، به‌منظور بهبود سرعت انتقال اطلاعات، قرار می‌دهند. این نقاط، با یکدیگر به شکل بسیار به‌هم‌پیوسته‌ای در ارتباطند و همین موضوع باعث می‌شود که اطلاعات با کمترین هزینه و بالاترین امنیت منتقل شوند. در واقع عملکرد این شبکه‌ها بستگی به میزان پیوستگی سرورها دارد.
چه زمانی استفاده از CDN ضرورت دارد؟
- این ابزار برای کسانی که وبسایت یا اپلیکیشن موبایل دارند، مزایای زیادی می‌تواند داشته باشد؛ زیرا سیستم شبکه‌ی تحویل محتوا، می‌تواند اطلاعات را با سرعت به‌دست چندین کاربر که در مکان‌های مختلفی هستند، برساند.
- برای وب‌سایت‌هایی که تنوع محتواهایشان زیاد است، استفاده از این شبکه‌ها ضرورت دارد.
- استفاده از شبکه های تحویل محتوا در وب‌سایت‌هایی که رابط کاربری پیچیده‌ای دارند نیز می‌تواند از اهمیت بالایی برخوردار باشد. این وب‌سایت‌ها با استفاده از این شبکه می‌توانند مطالب خود را در سراسر دنیا، در دسترس عموم قرار دهند.
![]()
آیا استفاده از CDN ممکن است امنیت سایت را دچار مشکل کند؟
استفاده از این شبکه ها در طراحی سایت می‌تواند مزیت‌های زیادی داشته باشد؛ اما این نکته را در نظر بگیرید که تنظیمات مربوط به شبکه‌ی تحویل محتوا را باید درست انجام دهید؛ در غیر این صورت استفاده از آن¬ها ممکن است آسیب‌های شدیدی به سایت وارد کند و امکان حملات به سایتتان را افزایش دهد.
یک CDN خوب چه ویژگی‌هایی دارد؟
ادمین های وبسایت این سؤال را همیشه در ذهن خود دارند که کدام نوع از این شبکه¬ها را انتخاب کنند. هرکدام از شبکه‌های تحویل محتوا، ویژگی‌ها و خصوصیات خاص خود را دارند. به‌طورکلی یک CDN خوب می‌تواند ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
- امکانات دارای مجوز و محافظت شده داشته باشد؛
- امکان پشتیبانی از ارسال اطلاعات به موبایل را داشته باشد؛
- دارای قابلیت تجزیه و تحلیل باشد؛
- از ارسال انواع فرمت ویدئو و تصاویر پشتیبانی کند.
![]()
محبوب‌ترین CDNها
امروزه انواع مختلفی از شبکه¬های تحویل محتوا در بازار موجود است که برخی از آن‌ها رایگان و بعضی دیگر پولی هستند. در زیر به چند نمونه از محبوب ترین‌های این شبکه‌ها اشاره می‌کنیم:
محبوب‌ترین شبکه‌های رایگان تحویل محتوا
- CloudFlare ؛
- MaxCDN؛
- Amazon Cloud Front.
محبوب‌ترین شبکه‌های پولی تحویل محتوا
- Amazon CloudFront؛
- Microsoft Azure؛
- CDN77.
![]()
بهترین CDN ایران
ابر آروان (Arvan Cloud) را می‌توان به‌عنوان بهترین CDN ایران معرفی کرد. ابر آروان درواقع اولین و تنها سرویس شبکه تولید محتوا در ایران است که سایت‌های بزرگی مثل دیجی کالا از خدمات آن بهره می‌برند. ابر آروان فعالیت خود را در سال ۱۳۹۴، در قالب یک استارت‌آپ ایرانی شروع کرد و هدفش این بود که کمک کند تا شکه‌ی جهانی اینترنت، مکانی سریع‌تر و امن‌تر و در دسترس‌تر باشد. در همین چند سال، ابر آروان توانسته است بستر خوبی برای مهم‌ترین اتفاق‌های اینترنتی ایران به وجود آورد.
گستردگی سرورهای این شرکت به‌گونه‌ای است که شاید هر کاربری در داخل کشور، روزانه ترافیکش چند بار باید از سرورهای آروان عبور کند. از خدمات شرکت ابر آروان علاوه‌بر اینکه این شرکت بهترین CDN ایران است، می‌توان سرویس‌دهی به بسیاری از شناخته‌شده‌ترین و پربازدیدترین وب‌سایت‌های داخلی، ارائه‌ی خدمات امنیتی به سامانه‌های حساس دولتی، پخش زنده‌ی مهم‌ترین رویدادهای ملی و همچنین جلوگیری از حملات سایبری توزیع‌شده (DDoS) به نهادها و مراکز دولتی مانند بانک‌ها و سامانه‌های حیاتی کشور را نام برد. ابر آروان اکنون با در اختیار داشتن ۳۰ پاپ‌سایت در نقاط مختلف جهان و شهرهای داخل کشور، بهترین CDN ایران است و تلاش می‌کند تا در علاوه‌بر عرضه‌ی خدمات امن به کاربران، شیوه‌ی پرداختی مقرون‌به‌صرفه‌ای نیز داشته باشد.
سخن پایانی
شبکه‌های تحویل محتوا، برای وب‌سایت‌هایی که فایل‌های زیادی دارند و پرترافیک هستند، مناسب است. وب‌سایت‌هایی که ویدئوها، تصاویر یا کلیپ‌های صوتی دارند، می‌توانند روی سرورشان فشار زیادی وارد کنند. هرکدام از این تصاویر روی یک سرور بارگذاری می‌شوند؛ درنتیجه، با افزایش درخواست‌ها سرور باید کار بیشتری برای پردازش اطلاعات انجام دهد. سایت‌های سبکی که فایل‌های زیادی ندارند، عمدتاً به شبکه‌ی تحویل محتوا نیاز پیدا نمی‌کنند. امروزه اکثر وب سایت‌های بزرگ جهان برای دسترسی راحت‌تر و سریع‌تر کاربرانشان، از این شبکه¬ها استفاده می‌کنند، شبکه¬های تحویل محتوا با توجه به مزیت‌هایی که دارند، برای روند رو‌به‌رشد یک کسب‌وکار اینترنتی می‌توانند بسیار حیاتی باشند.