خیلی از ما با شنیدن عبارت "جاوا اسکریپت" به یاد سیستم عامل موجود بر روی گوشی‌های قدیمی‌مان می‌افتیم. از طرفی هر جا صحبت از برنامه‌نویسی باشد، بیشتر مردم یاد نوجوان‌های هودی پوشی می‌افتند که پشت چندین مونیتور نشسته‌اند و تند و تند روی دکمه‌های کیبورد می‌کوبند. هر دو این تصورات، نمایانگر درک نادرست اکثریت افراد جامعه از مبحث برنامه‌نویسی است. در دنیای برنامه‌نویسی امروزی، کم‌تر پیش می‌آید که کسی واقعا از آن لباس‌های مشکی کلاه دار بپوشد و وقتی پشت کیبورد می‌نشیند عینک دودی به چشم داشته باشد.
برای مشاهده نمونه کار های وبکده بر روی لینک کلیک فرمایید.
امروزه برنامه نویسان و حتی هکرها، می‌توانند در پوزیشن‌های شغلی مختلف استخدام شوند. اتفاقا این افراد به سبب دانش تخصصی خود، از حقوق بالایی نیز برخوردار هستند. برنامه‌نویسی امروزه به یکی از پردرآمدترین مشاغل مدرن تبدیل شده است و زبان جاوا اسکریپت، یکی از زبان‌های اصلی به کار رفته در پلتفرم‌های مختلف است.
![جاوا اسکریپت]()
معرفی جاوا اسکریپت
برنامه‌نویس‌ها خوب می‌دانند که JavaScript یا همان JS چه کاربردهایی دارد. این زبان برنامه‌نویسی به‌اندازه‌ای شیرین است که آن را تبدیل به یکی از محبوب‌ترین ابزارهای اسکریپت‌نویسی کرده است. همان‌قدر که برنامه‌نویس‌ها این زبان برنامه‌نویسی را دوست دارند، طراحان این زبان نیز عاشق برنامه‌نویسان هستند. برنامه‌نویس‌ها دوست دارند هرجا که بگنجد از این زبان بهره بگیرند و طراحان این زبان نیز چنین امکانی را برای آن‌ها فراهم کرده‌اند. همین تعامل، باعث کابرد JS در سطوح بالای برنامه‌نویسی همچون سطح داینامیک، شی‌گرا و تفسیری شده است. شما می‌توانید تنها با یادگیری همین زبان، از پس کارهای مختلفی از جمله برنامه‌نویسی اپلیکیشن‌های موبایل، نرم‌افزارهای ویندوز و کد نویسی سمت سرور وبسایت بربیایید.
![جاوا اسکریپت چیست؟]()
تاریخچه‌ی جاوا اسکریپت
زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت توسط فردی به نام برندان آیک ابداع شد. البته که شرکت نت‌اسکیپ، اولین بار این زبان را به اسم زبان Mocha عرضه کرد. پیش از این که در نهایت نام جاوا اسکریپت روی این زبان گذاشته شود، برای مدتی آن را LiveScript نیز می‌نامیدند. زمانی که برندان آیک، Mocha را به‌منظور توسعه‌ی Netscape Navigator ایجاد کرد، هرگز تصور نمی‌کرد که آنچه ابداع کرده، تبدیل به یکی از کاربردی‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی موجود شود. حتی تا سال 1999، یعنی نه سال پس از عرضه‌ی اولین نسخه از این زبان، JS فرسنگ‌ها با آنچه که امروز می‌شناسیم فاصله داشت. این زبان نه تنها در آن دوره جز زبان‌های برنامه‌نویسی مقبول به‌شمار نمی‌رفت، بلکه فاقد استانداردهای رایج نیز بود.
با این که جاوا اسکریپت به فضای بی‌روح و خشک وب جان بخشیده بود، مرورگرهای بسیاری از اجرای کدهای این زبان سر باز می‌زدند. کمپانی‌های مختلف هرکدام در پی ایجاد جایگزینی انحصاری برای JS بودند. برای مثال، در همان ایام مایکروسافت جی اسکریپت را به برنامه‌نویس‌ها عرضه کرد. جی اسکریپت و جاوا اسکریپت، جز در موارد جزئی کاملا شبیه به یکدیگر بودند. از جمله‌ی این تفاوت‌های جزئی، می‌توان به پیروی جی اسکریپت از استاندارد ECMAاشاره کرد.
البته که شرکت نت اسکیپ هم آن‌قدرها مظلوم نبود که دست‌روی‌دست بگذارد تا مایکروسافت محصولش را صاحب شود. همین شد که جاوا اسکریپت را برای سازمان استاندارد ECMA ارسال کرد تا حائز تائیدیه‌ی آن‌ها شود.
در نتیجه‌ی تطابق استانداردهای ای زبان برنامه‌نویسی و ECMA، نسخه‌ای از این زبان به نام اکما اسکریپت یا همان ECMA Script وارد بازار شد.
امروزه اما آن تب و تاب رقابت خاموش شده و شرکت‌های مختلف، هرکدام جای پایشان را به‌گونه‌ای محکم کرده‌اند که نیازی به کپی کردن ابداعات یکدیگر نداشته باشند. جاوا اسکریپت زبانی است که چه برنامه‌نویسان مبتدی و چه افراد حرفه‌ای از کار کردن با آن لذت می‌برند. البته که همیشه این‌طور نبوده است؛ تا پیش از ظهور ایجکس بار، برنامه‌نویسان حرفه‌ای کم‌تر سراغی از این زبان برنامه‌نویسی می‌گرفتند. زبان برنامه‌نویسی که از بدو اختراعش مسیری پر فراز و فرود را طی کرده، امروزه به جایگاهی رسیده که می‌توان گفت دانش برنامه‌نویسی افراد بدون یادگیری جاوا اسکریپت ناقص است.
کاربرد جاوا اسکریپت
این روزها که بحث کسبوکارهای ارائه دهنده‌ی saas داغ شده، زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت بیش از هروقت دیگری در کانون توجه برنامه‌نویسان قرار گرفته است. چرا؟ چون به‌کارگیری زبان برنامه‌نویسی تحت وب جاوا اسکریپت، ساده‌ترین راه برای طراحی اپلیکیشن‌های وب به‌شمار می‌رود. با این حال، کاربرد این زبان به طراحی سیستم‌های software as service محدود نمی‌شود.
یکی از مهم‌ترین کاربردهای این برنامه، بهینه‌سازی انتقال داده‌هاست. در حالت عادی، هر درخواستی که توسط کاربر مطرح شود، باید به سمت هاست برود، در آنجا پردازش شود و پس از پردازش بار دیگر به سرور کاربر برسد. این فرآیند طولانی و زمان‌بر است. کاربرد جاوا اسکریپت در این فرایند؛ ایجاد امکان پاسخگویی به درخواست‌های کاربر بدون نیاز به ارسال آن‌ها به سمت هاست است. درست مثل وقتی که دانش‌آموزی درجا بعد از پرسش معلم به او پاسخ دهد و نیازی به گشتن در کتاب نداشته باشد.
فارغ از تمام فرایندهایی که به‌کمک این زبان می‌توان آن‌ها را در سمت مشتری به انجام رساند، جاوا اسکریپت یکی از محبوب‌ترین و ساده‌ترین زبان‌ها برای نوشتن اسکریپت صفحه‌ی وب نیز هست. اصولا زبان برنامه‌نویسی یک صفحه‌ی وب هرچه که باشد، پیچیده‌ترین بخش‌هایش با کمک این زبان طراحی شدهاند. چرا؟ چون نوشتن کدِ المان‌های پیچیده، به‌کمک زبان برنامه‌نویسی این زبان برنامه‌نویسی ساده می‌شود. آنچه کاربرد جاوا اسکریپت را گسترده‌تر می‌کند، تطابق آن با استانداردهای به‌کار رفته در مرورگرهای مختلف است. احتمال اینکه مرورگری توانایی اجرای جاوا اسکریپت را نداشته باشد نزدیک به صفر است. به بیان دیگر، اگر سرویس‌های تحت وبتان به این زبان طراحی شده باشند، روی هر مرورگری قابل اجرا خواهند بود.
امروزه حتی مرورگر مایکروسافت، شرکتی که زمانی سعی در محدود کردن کاربرد جاوا اسکریپت داشت، نیز از این زبان برنامه‌نویسی بهره می‌برد و این یعنی نت اسکیپ بازی را از مایکروسافت برده است.
با ورود این زبان به دنیای اینترنت اشیا، حوزه‌ی کاربردی آن بار دیگر گسترش پیدا کرد. همان‌طور که می‌دانید یکی از ویژگی‌های جاوا اسکریپت این است که می‌تواند هم در سمت سرور و هم در سمت کلاینت یا کاربر اجرا شود.
امروزه این زبان برنامه‌نویسی می‌تواند با استفاده از بسته‌ی نرم‌افزاری Node.js، اینترنت اشیا را نیز تحت تاثیر همین ویژگی خود قرار دهد. در این باره کاربرد جاوا اسکریپت به این شکل است که کدهای نوشته شده، با کمک ماژول‌های Node در سمت کاربر اجرا می‌شوند.
آیا بازار پررونق طراحی اپلیکیشن برای گوشی‌های هوشمند نیز شما را به فکر طراحی یک اپلیکیشن انداخته است؟ خبر خوش این است که می‌توانید به‌کمک دیگر کاربرد جاوا اسکریپت، طراحی و توسعه‌ی اپلیکیشن‌ها در بسترهای اندروید، Ios و بلک‌بری را آغاز کنید. این زبان اسکریپتی، یکی از ساده‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی برای توسعه‌ی اپلیکیشن‌های موبایلی است. به‌کمک این زبان نه تنها امکان طراحی نرم‌افزارهای حرفه‌ای موبایل برایتان فراهم می‌شود، بلکه توسعه‌ی نرم‌افزارها نیز برایتان راحت‌تر از همیشه خواهد شد.
شما می‌توانید به‌کمک جاوا اسکریپت انواع محاسبات ریاضی را به انجام برسانید. سپردن محاسبات ریاضی به این زبان راحت‌ترین راه‌حل دنیای برنامه‌نویسی برای انجام این محاسبات است.
در ساختار JS کتابخانه‌هایی طراحی شده که جواب محاسبات را در آستینتان خواهند گذاشت. در بسیاری از سایت‌های تبدیل فوری، مانند سایت‌هایی که برای تبدیل فوری واحدهای پولی و معیارهای اندازه‌گیری طراحی شدهاند، از زبان جاوا اسکریپت کمک گرفته شده است.
طبیعتا اصلی‌ترین کاربرد این زبان، اسکریپت نویسی است. این کاربرد از جاوا اسکریپت به‌میزانی کلیدی بوده که نرم‌افزارهای بسیاری روی بستر آن استوار شدهاند. برای مثال، CoffeeScript نرم‌افزاری است که به شما کمک می‌کند بتوانید با استفاده از کدهای جاواسکریپت، اسکریپت نویسی کنید. اسکریپت‌ها کدهایی دستوری هستند که قرار گرفتن آن‌ها در کنار یکدیگر منجر به اجرای یک برنامه‌ی واحد می‌شود.
![تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت]()
تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت
تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت بسیار روشن است؛ .با این حال، برخی با در هم آمیختن مفاهیم مختلف و به قول معروف آسمان ریسمان بافتن، سعی می‌کنند این دو زبان برنامه‌نویسی را به‌گونه‌ای مرتبط با یک دیگر نشان دهند. اگرچه کاربرد جاوا اسکریپت، امروزه به‌میزانی افزایش پیدا کرده است که ردپای آن در هر گوشه از دنیای فناوری دیده می‌شود، اصلی‌ترین کاربرد این زبان در زمینه‌ی کدنویسی وب است. از سوی دیگر، جاوا زبانی است که در طراحی نرم‌افزارهای ویندوزی و اپلیکیشن‌های موبایلی کاربرد دارد. در حالی که، شما نمی‌توانید به‌کمک زبان برنامه‌نویسی جاوا، وب اسکریپت بنویسید و در فضای وب انیمیشن طراحی کنید. با تمام محدودیت‌های جاوا برای برنامه‌نویسی سمت وب، این زبان نسبت به زبان جاوا اسکریپت پیچیده‌تر، قدرتمندتر و البته حرفه‌ای‌تر است.
چرا باید از javascript استفاده کنیم؟
بگذارید جوابتان را در یک عبارت کوتاه خلاصه کنم: «چون کاربردی است.» هیچ کدام از زبان‌های برنامه‌نویسی مانند javascript ساده و کاربردی نیستند. سایر زبان‌ها شاید ساده باشند، اما کاربردی نیستند و برای کاربردی بودن، باید سادگی خود را قربانی کنند. شما می‌توانید از این زبان، که کدهایش به صورت رایگان در دسترستان قرار دارد، برای نوشتن اسکریپت هر آنچه فکرش را می‌کنید بهره ببرید، شی‌گرایی را به ساده‌ترین زبان ممکن بیاموزید، فریم بوک‌های متنوعش را تجربه کنید و از همه مهم‌تر، پول دربیاورید.
![javascript چیست؟]()
چرا javascript اهمیت ویژه‌ای میان برنامه‌نویسان دارد؟
توسعه‌ی روز افزون جاوا اسکریپت را می‌توان مهم‌ترین دلیل اهمیت آن در دنیای برنامه‌نویسی دانست. JS که زمانی ابزاری محدود برای کدنویسی سمت وب بود، امروزه در جای‌جای دنیای فناوری نقش آفرینی می‌کند. برنامه‌ی توسعه‌ی JS چنان هوشمندانه است که هیچ بن‌بستی در مسیر توسعه آن دیده نمی‌شود. این بدان معنا است که این زبان حالا حالاها اکوسیستم خود را حفظ کرده و آن را توسعه خواهد داد.
ویژگی‌های javascript
پیش‌تر گفتیم که JS محبوبیت خود را مدیون ویژگی‌های منحصر‌به‌فردش است. بیایید نگاهی دقیق‌تر به این ویژگی‌ها داشته باشیم:
- یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های JS رایگان بودن آن است. برای نصب بسیاری برنامه‌های مرتبط با توسعه‌ی نرم‌افزار، لازم است اپ‌های اضافه نصب کنید تا بتوانید قسمت پرداخت برنامه‌ی مدنظرتان را دور بزنید. نصب کردن ASAP کاملا رایگان است. شما می‌توانید به‌راحتی به‌کمک یک برنامه‌ی ویرایشگر کد مطمئن و مرورگر اینترنت، کار با JS را آغاز کنید.
- این نکته را به خاطر داشته باشید که زبان JS یک زبان جهانی است. خیلی از اهالی IT کشور مدام درباره‌ی اینکه تکنولوژی‌های کامپیوتری داخل کشور به پای فناوری کشورهای خارجی نمی‌رسند اعتراض دارند . زبان JS، یک زبان برنامه‌نویسی به‌روز و جهانی است. درست مانند زبان انگلیسی، که به‌کمک آن می‌توانید با نخبگان سراسر دنیا ارتباط برقرار کنید، به‌کمک JS نیز می‌توانید با نخبگان دنیای کامپیوتر در سراسر جهان ارتباط برقرار کنید.
- زبان جاوا اسکریپت نسبت به سایر زبان‌های کاربردی در دنیای برنامه‌نویسی، بسیار ساده است. شما می‌توانید به راحتی مباحث تئوری آن را یاد بگیرید و به دانسته‌های خود جامه‌ی عمل بپوشانید.
- ویژگی قابل توجه بعدی درآمد بالایی است که می‌توانید به‌کمک یادگیری این زبان کسب کنید. در کشورهای آمریکای شمالی، برنامه‌نویسان می‌توانند با کمک دانسته‌های خود از زبان JS به درآمد ۷۴هزار تا ۱۳۰ هزار دلار در سال برسند. با‌توجه به گسترش دنیای فناوری و سیر تکاملی اکوسیستم جاوا اسکریپت، این درآمد روز‌به‌روز در حال افزایش است.
متدهای javascript
همان‌طور که گفته شد، اصلی‌ترین کاربرد JS، اسکریپت نویسی است. با این حال، لازم است یادآوری کنم که کنار هم قرار دادن اسکریپت‌ها می‌تواند به روش‌های مختلفی، از جمله Spread operator، for…of iterator، includes، some، every، filter، map و reduce، انجام شود.
مزایای javascript
تا به این جای کار درباره‌ی مزایای javascript بسیار صحبت کردیم. چندتا از مزایای دیگر این زبان برنامه‌نویسی به شرح زیر هستند:
- JS به صفحات خشک و بی‌روح وب حرکت و پویایی می‌بخشد؛
- با یادگیری این زبان، کم و بیش زبان‌های دیگری مانند زبان C را نیز خواهید شناخت؛
- به‌کمک JS، می‌توانید به‌راحتی طراحی یک نرم‌افزار یوزرفرندلی را آغاز کنید.
معایب javascript
به طور کلی javascript یک زبان همه چیز تمام است؛ اما، گاهی همه چیز تمام‌ها هم، به دلیل برخی معایب یا ناتوانی‌هایشان، نمی‌توانند پاسخگوی نیاز برخی برنامه‌نویسان حرفه‌ای شوند. در زیر برخی از معایب این زبان را مطرح می‌کنیم:
- کدهای نوشته شده به کمک جاوا اسکریپت فقط روی مرورگرها قابل اجرا هستند. این در صورتی است که گاهی برای پاسخگویی به درخواست مخاطب، نیازمند ارتباط با سرورهای هاست خواهید بود
- با‌توجه به این که کدهای JS روی سرور کلایت اجرا می‌شوند، احتمال این که کلاینت یا همان کاربر بتواند از این کدها سواستفاده کند زیاد است؛
- در نهایت باید این نکته را نیز در نظر داشته باشید که پیاده‌سازی برنامه‌های سنگینی که به زبان JS نوشته شدهاند، می‌تواند سرعت مرورگر را پایین بیاورد.
کدهای جاوا اسکریپت را با چه نرم‌افزارهایی می‌توان نوشت؟
اگر به مفهوم "زبان" بودن JS بیشتر دقت کنید، متوجه می‌شوید که این زبان نیز مانند همه‌ی زبان‌های دنیا قاعده و کلمه دارد. شما می‌توانید به‌کمک قواعد و کلمات یک زبان، جمله‌های جدید بسازید. حال ممکن است این جملات را روی تخته بنویسید یا روی کاغذ. زبان جاوا اسکریپت نیز از همین موضوع تبعیت می‌کند. شما می‌توانید کدهای این زبان را در بستر نرم‌افزارهایی مانند Eclipse with JSDT، Atom، Brackets و Visual Studio Code به نگارش درآورید.
![کد نویسی جاوا اسکریپت]()
مثالی از javascript
با توجه به ظرفیت بالای کتابخانه‌های این زبان، بسیاری از برنامه‌هایی که عملکردشان بر‌مبنای واکنش لحظه‌ای طراحی شده، به‌کمک این زبان توسعه پیدا می‌کنند؛ مانند، دیکشنری‌ها و اپ‌های تبدیل نرخ.
زبان‌هایی که کاربرد مشابه جاوا اسکریپت دارند
اگر به حوزه‌ی برنامه‌نویسی علاقه‌مند هستید، می‌توانید به جز JS، شانس خود را در یادگیری زبان‌های دیگری همچون پی‌اچ‌پی، روبی و پایتون نیز بیازمایید. در ضمن، لازم به ذکر است که زبان برنامه‌نویسی C، یکی از شبیه‌ترین زبان‌ها به زبان javascript است.